Yam là củ gì? Sự khác biệt giữa Yams (khoai từ) và Khoai lang
Yam và khoai lang thường gọi thay thế cho nhau tuy nhiên lại không hề giống nhau. Vậy Yam là củ gì? Sự khác biệt giữa Yam và khoai lang là gì cùng tìm hiểu nhé.
Củ Yam và củ khoai lang đều là 2 loại củ mọc dưới đất, còn thường xuyên được gọi thay thế cho nhau. Tuy nhiên bản chất đây lại là 2 loại củ khác nhau hoàn toàn. Nếu bạn còn nhầm lẫn giữa củ Yam và khoai lang thì đọc ngay bài viết dưới đây để biết rõ hơn củ Yam là củ gì và sự khác nhau giữa củ Yam và khoai lang ra sao.
1
Yam là củ gì?
Yam là một loại rau củ, hay còn gọi là khoai từ, thuộc họ Dioscoreaceae, số lượng loài lớn và đóng vai trò cung cấp nhiều năng lượng thực phẩm cùng carbohydrate trên thế giới. Đây cũng được xem là cây trồng của người châu Phi, châu Á và thường thấy ở các thị trường Mỹ Latinh, Caribbean.
Tên thực vật của khoai từ là Dioscorea Batatas. Tùy thuộc vào quốc gia và khu vực, nó còn có thể được gọi với những tên khác như boniato, njam, nyami, djambi, yamswurzel,...
Yam là loài cây dây leo, thân thảo lâu năm. Hiện có tới hơn 150 giống khoai trên thế giới. Củ khoai từ có thể dài tới hơn 2 mét và nặng tới 70kg. Vỏ khoai từ sần sùi, khó lột nhưng thịt bên trong sẽ mềm sau khi luộc. Thịt khoai màu trắng, vàng, hồng hoặc tím nhưng thường là màu trắng. Vị ngọt hoặc đắng, hoặc không vị.
Khoai từ là thực phẩm chứa nhiều kali và chất xơ tốt cho sức khỏe con người.
2
Khoai lang là củ gì?
Khoai lang còn có tên khoa học là Ipomoea batatas, là một loại củ giàu tinh bột như yam. Khoai lang được cho là có nguồn gốc từ Trung hoặc Nam Mỹ. Bắc Carolina hiện được cho là nơi sản xuất nhiều nhất.
Rễ củ của khoai lang cũng được sử dụng làm thực phẩm và ăn như một loại rau. Chồi và lá khoai lang đôi khi còn được dùng làm rau xanh. Khoai lang dài và thon, lớp vỏ hơi mịn và có thể có nhiều màu sắc như vàng, cam, nâu hoặc tím,... Thịt khoai bên trong cũng sẽ khác nhau tùy vào loại khoai.
Có 2 loại khoai lang chính là khoai lang vỏ sẫm màu cam và khoai lang vỏ vàng/ vỏ xanh. Khoai lang có vỏ màu nâu đồng sẫm sẽ có phần thịt màu cam sáng (nhiều nơi gọi với cái tên khoai lang mật). Loại này sẽ mềm, ăn ngọt hơn nhiều. Khoai lang vỏ vàng có thịt màu vàng nhạt, chắc hơn, khô và ít ngọt hơn so với khoai lang mật.
3
Sự khác biệt giữa Yam và Khoai lang
Tuy hay bị gọi thay thế cho nhau nhưng yam và khoai lang cũng có những đặc điểm để phân biệt giữa chúng.
Nơi sản xuất
Bạn sẽ tìm thấy khoai lang nhiều ở các siêu thị tại Hoa Kỳ. Vì vậy mà khoai lang được sử dụng nhiều trong các món ăn truyền thống phương Tây. Khoai từ thì lại phổ biến nhiều ở các nước châu Á như Việt Nam, Philippines, Nhật Bản,...
Cách chế biến
Khoai lang có thể nướng, nghiền, làm khoai lang chiên hoặc làm súp. Ở lễ Tạ Ơn phương Tây, khoai lang được hầm với kẹo dẻo hoặc đường và làm thành bánh khoai lang. Khoai được dùng nhiều trong các món luộc, chiên, tráng miệng, ăn kèm với món hầm hoặc sử dụng thay thế khoai tây nghiền.
Bạn có thể mua khoai lang nguyên hạt hoặc dạng bột. Yam cũng có thể mua dưới dạng bột, thường bán ở các cửa hàng tạp hóa ở phương Tây.
Đặc điểm
Nếu bạn ưa thích một kết cấu ngọt, mềm và ẩm hơn khi thưởng thức thì khoai lang sẽ là lựa chọn phù hợp với bạn. Ngược lại, khoai từ sẽ có kết cấu khô hơn, vị ngọt không được như khoai lang và có thể khó tìm.
Hàm lượng dinh dưỡng
Dinh dưỡng trong khoai lang và củ yam cũng khác nhau. Khoai từ có hàm lượng nước, carbohydrate, protein, chất xơ, vitamin,... đều ít hơn khoai lang. Calo trong khoai lang thấp hơn calo trong khoai từ. Khoai lang cũng chứa nhiều vitamin và beta-carotene hơn. Ngược lại thì khoai từ có hàm lượng kali, mangan cao hơn một chút.
Bên cạnh đó, cả 2 loại khoai đều có lượng lớn các vi chất dinh dưỡng như vitamin B cần thiết cho quá trình sản sinh năng lượng và phục vụ nhiều chức năng của cơ thể.
Lợi ích với sức khỏe
Theo báo Lao Động, khoai lang dồi dào beta-carotene, có thể làm tăng mức vitamin A của bạn. Nó cũng chứa chất chống oxy hóa bảo vệ cơ thể chống lại bệnh tim mạch và giảm nguy cơ ung thư. Ngoài ra khoai lang giúp ổn định đường huyết, giảm cholesterol.
Theo báo Thanh Niên, chuyên gia cho rằng khoai từ là một bài thuốc hữu hiệu trong việc điều trị các triệu chứng khó chịu vào thời kỳ mãn kinh ở phụ nữ. Phụ nữ giai đoạn này ăn khoai giúp giảm cholesterol và cải thiện hormone cơ thể.
Tác dụng phụ
Khoai lang có hàm lượng oxalat khá cao. Chất này thường vô hại nhưng khi tích tụ nhiều có thể gây vấn đề cho người có nguy cơ bị sỏi thận. Khoai lang nên được nấu chín vì một số protein thực vật tự nhiên tìm thấy trong khoai có thể độc hại và gây bệnh.
Khoai từ rất độc khi ăn sống nên cần được nấu chín trước khi ăn để đảm bảo an toàn sức khỏe. Khoai nấu chín có thể bảo quản trong tủ lạnh từ 2-3 ngày.
4
Vì sao nhiều người hay nhầm lẫn giữa Yam và khoai lang?
Có nhiều sự nhầm lẫn xung quanh 2 loại khoai này và cũng có trường hợp chúng được dán nhãn sai trong siêu thị gây bất tiện cho người tiêu dùng.
Những người nô lệ châu Phi tới Mỹ đã gọi củ khoai lang ở đây là “nyami” (trong tiếng Anh có nghĩa là “yam”) vì nó gợi họ nhớ tới củ khoai lang của mình ở châu Phi.
Bên cạnh đó, giống khoai lang ruột cam, vỏ sẫm màu mới du nhập vào Mỹ khoảng vài thập kỷ trước. Vì vậy để phân biệt chúng với khoai lang vỏ vàng, người ta gọi chúng là khoai lang. Hầu hết các loại rau có nhãn dán “khoai từ” trong siêu thị Hoa Kỳ thực ra là một loại khoai lang.
Trên đây là những thông tin cơ bản về yam và khoai lang cùng cách phân biệt 2 loại khoai này dành cho bạn. Hy vọng bạn đã có cho mình những kiến thức bổ ích hơn.
Nguồn: báo Lao Động, báo Thanh Niên