Tắc tia sữa và áp xe vú sau sinh là gì và cách phân biệt
Tắc tia sữa và áp xe vú sau sinh là 2 hiện tượng thường gặp ở người mẹ sau sinh. Cùng tìm hiểu đây là gì và cách phân biệt nhé.
Tình trạng căng cứng bầu vú, gây đau nhức ở phụ nữ cho con bú thường rất phổ biến. Tuy nhiên các bạn không nên lơ là xem đây chỉ là cảm giác đau bình thường đâu nhé. Có thể đây là biểu hiện của bệnh tắc tia sữa hoặc áp xe vú sau sinh gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của cả mẹ và lượng sữa cho bé. Cùng Bách hoá XANH tìm hiểu tắc tia sữa và áp xe vú sau sinh là gì và cách phân biệt nhé.
Tham khảo thêm:
Bị áp xe kiêng ăn đồ ăn gì? Phòng ngừa áp xe như thế nào?
1
Tắc tia sữa là gì?
Bầu ngực chứa một loạt các ống dẫn sữa từ các tuyến vú đến núm vú khi mẹ cho con bú. Sữa sẽ chảy ra khi bé mút hoặc có tác động tương tự như lực mút của bé. Vì một nguyên nhân nào đó, các ống dẫn sữa bị tắc bên trong, làm cho sữa mẹ bị giữ lại, không thoát ra ngoài được, hoặc thoát ra với lượng rất nhỏ. Đây chính là hiện tượng tắc tia sữa.
Theo thống kê có khoảng 15% phụ nữ cho con bú bị căng tức, cương vú hoặc bị sốt hay tắc tia sữa thành cục cứng. Việc này ảnh hưởng không ít đến sức khỏe, tinh thần của mẹ và lượng sữa cho bé.
Khi bị tắc tia sữa, người mẹ sẽ cảm thấy mệt mỏi, bé sẽ bú không no do sữa không tiết đủ. Hậu quả có thể dẫn đến chứng áp xe vú, trầm cảm sau sinh, thậm chí là nhiễm trùng nguy hiểm đến tính mạng.
Theo Bác sĩ Hoàng Thị Ánh Tuyết - Khoa Sản phụ khoa, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park cho biết, hiện tượng này có thể xảy ra bất kỳ thời điểm nào sau khi sinh, đặc biệt là trong tuần lễ đầu tiên. Biểu hiện phổ biến của tắc tia sữa bao gồm:
- Khi sờ vào vú, mẹ cảm thấy một hoặc nhiều cục cứng.
- Ngực căng cứng và to hơn so với bình thường.
- Có cảm giác đau nhức.
- Không tiết sữa hoặc ra ít, vắt cũng không ra.
- Mẹ có thể bị tắc tia sữa, bị sốt hay tắc tia sữa có cục co cứng nếu sữa đã ứ đọng quá nhiều.
Nguyên nhân gây tắc tia sữa:
- Không tiết sữa hoàn toàn trong mỗi lần cho con bú.
- Bé bú quá ít, khiến lượng sữa dư thừa quá nhiều.
- Lịch cho con bú không đều đặn.
- Tư thế cho con bú không thoải mái, mặc quần áo bó hay áo ngực có gọng gây áp lực lên vú.
- Chưa làm thông các đầu tia sữa ở núm vú.
- Núm vú phẳng hoặc tụt vào bên trong khiến bé khó bú, cũng như cản trở sữa thoát ra ngoài.
- Vệ sinh núm vú chưa đúng cách.
- Núm vú có thể bị ảnh hưởng do vi khuẩn từ miệng trẻ do vệ sinh lưỡi, miệng của trẻ chưa đúng cách.
- Sau khi bé bú vẫn còn một lượng sữa thừa nhất định, nếu mẹ không vắt lượng sữa này ra cũng có thể gây tắc tia sữa.
Tham khảo thêm:
Mẹo chữa tắc tia sữa từ dân gian của ông bà ta, đơn giản dễ áp dụng lại hiệu quả.
2
Áp xe vú sau sinh là gì?
Áp xe vú sau sinh cũng là tình trạng thường gặp ở những bà mẹ đang trong giai đoạn cho con bú. Đây là hiện tượng nhiễm trùng do vi khuẩn gây nên, có biểu hiện sưng, đỏ, có hạch ấn thấy đau ở vú và có thể xuất hiện mùi hôi ở vú.
Áp xe vú sau sinh thường có các biểu hiện sau:
- Người mẹ sốt cao, rét run.
- Cảm thấy nóng, sưng, đau ở vùng vú.
- Ấn vào hạch nách cảm thấy đau.
- Sữa có lẫn mủ vàng.
- Khi khám siêu âm vú có nhiều ổ chứa dịch.
- Xét nghiệm CRP (C - reactive protein) tăng.
- Xét nghiệm công thức máu: Kết quả bạch cầu trung tính tăng.
- Nguy hiểm nhất, áp xe vú có thể là dấu hiệu ung thư vú.
Nguyên nhân gây áp xe vú:
- Thông thường, người bị tắc tia sữa dễ chuyển biến thành áp xe vú do sữa ứ đọng trong bầu ngực quá lâu.
- Không vệ sinh đầu vú sạch sẽ.
- Không cho trẻ bú hết sữa dẫn đến ứ đọng sữa.
3
Tắc tia sữa trong bao lâu thì sẽ bị áp xe vú?
Trung bình thời gian chuyển biến từ tắc tia sữa qua viêm tắc tuyến sữa và cuối cùng là áp xe vú là 4 tuần. Vì vậy, khi mẹ nhận thấy hoặc được chẩn đoán mắc chứng tắc tia sữa thì hãy nhanh chóng thông sữa càng sớm càng tốt. Vừa giúp mẹ đảm bảo sức khỏe có đủ lượng sữa cho bé vừa tránh khả năng phát triển thành ổ áp xe.
Cả 2 hiện tượng tắc tia sữa và áp xe vú sau sinh đều ảnh hưởng không quá nghiêm trọng đến sinh hoạt của mẹ và bé. Nhưng bạn cũng không nên lơ là trong việc quan sát, cảm nhận bầu vú, nguồn sữa mỗi ngày để tránh mắc phải bệnh này.
Nguồn: Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec