Ợ nóng là gì? Khi bị ợ nóng phải làm sao để giảm nhanh cảm giác khó chịu?
Ợ nóng là triệu chứng mà nhiều người thường gặp, gây cảm giác rất khó chịu, nhưng lại không biết nó có nguy hiểm không. Cùng tìm hiểu ợ nóng là gì và cách khắc phục nhé.
Ợ nóng là triệu chứng liên quan đến đường tiêu hoá với các biểu hiện như nóng rát ở họng, ngực và dạ dày, gây khó chịu và dẫn đến mất tự tin trong giao tiếp, sinh hoạt. Vì vậy hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu xem ợ nóng là gì và khi bị ợ nóng thi nên làm gì để giảm nhanh cảm giác khó chịu nhé.
1
Ợ nóng là gì?
Theo Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Bác sĩ Nguyễn Thúy Oanh - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Vinmec Central Park, ợ nóng là tình trạng nóng rát ở vùng xương ức, ngực do axit dạ dày trào ngược lên thực quản. Triệu chứng này có thể gây đau khi người bệnh nằm hay uốn cong cơ thể. Sau khi ợ nóng, bệnh nhân có thể cảm thấy đắng miệng hoặc chua miệng.
Đây là hiện tượng có thể xảy ra ở mọi đối tượng ở nhiều độ tuổi khác nhau. Tuy nhiên đây không phải là bệnh mà chỉ là một triệu chứng cho thấy hệ tiêu hoá bạn đang gặp một vấn đề gì đó thôi.
Ợ nóng
2
Các nguyên nhân gây nên tình trạng ợ nóng
Nguyên nhân từ thói quen ăn uống và sinh hoạt
- Ăn quá no, nhiều thực phẩm béo: Thói quen này khiến quá trình tiêu hoá thức ăn bị chậm lại, thức ăn bị ứ đọng lâu trong dạ dày, sinh ra khí, từ đó gây nên áp suất. Khi đó sẽ xuất hiện một áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, khí và axit dạ dày bị đẩy từ thực quản - họng gây ợ nóng.
- Ăn các thức ăn gây ợ nóng: Đó là các loại thực phẩm quá chua, cay, nóng, đồ uống có cồn hoặc có ga, trà bạc hà, trà đặc, đồ uống chứa caffein, thức ăn tanh, lạnh hay quá ngọt,... Nhóm thực phẩm này sẽ kích thích dạ dày tăng tiết axit, đẩy axit dư thừa từ dạ dày lên thực quản gây ợ nóng và khó tiêu.
- Luyện tập không đúng cách: Các bài tập như đẩy tạ, gập bụng, trồng cây chuối hoặc chạy quá sức,... gây nên áp lực lên bụng và ngực. Khi áp lực ép lên dạ dày sẽ làm axit ở dạ dày trào ngược lên thực quản gây ra ợ nóng.
- Sử dụng thuốc: Một số loại thuốc như thuốc chống viêm thuộc nhóm NSAID, các Glucocorticoid có thể khiến lớp nhầy bảo vệ dạ dày bị mỏng đi, trong trường hợp này axit có thể tiếp xúc với niêm mạc dạ dày. Việc này có thể làm dạ dày bị rối loạn co bóp, đẩy ngược thức ăn và axit lên thực quản gây ho và ợ nóng.
Luyện tập không đúng cách có thể gây ợ nóng
Nguyên nhân từ các bệnh lý
- Viêm loét dạ dày: Đây là bệnh lý khiến quá trình tiêu hoá khó khăn hơn, tăng tiết axit bất thường, rối loạn nhu động co bóp của dạ dày. Lúc này dịch dạ dày bị trào ngược, gây ợ nóng, buồn nôn, khó tiêu,...
- Trào ngược dạ dày - thực quản: Xuất hiện do 3 nguyên nhân: Axit dịch vị tăng tiết bất thường, rối loạn co bóp của nhu động dạ dày và suy giảm chức năng của cơ thắt thực quản dưới. Người bệnh có cảm giác nóng rát là do axit và enzyme tiêu hóa trong dạ dày trào ngược lên sẽ bào mòn niêm mạc thực quản. Kèm theo đó là các triệu chứng ợ hơi, ợ chua, buồn nôn và nôn, tức ngực, đau lan ra sau lưng.
Trào ngược dạ dày - thực quản
- Ung thư dạ dày: Là căn bệnh gây suy giảm chức năng tiêu hóa, buồn nôn và nôn, ợ nóng, ợ chua, đắng miệng,...
- Sỏi mật: Khi dịch mật tiết ra không đủ nhu cầu cơ thể, khiến lượng dầu mỡ, thức ăn thừa không tiêu hoá hết khiến người bệnh bị trào ngược, buồn nôn, nôn ói, ợ nóng,...
- Đau tim: Các xung động thần kinh của người bệnh đau tim thường rất nhạy cảm. Rối loạn co bóp ở dạ dày và đẩy ngược axit dịch vị lên thực quản, gây ợ nóng.
Đau tim gây ợ nóng
Nguyên nhân khi mang thai
- Thay đổi nội tiết: Khi mang thai, hàm lượng hormone progesterone tăng cao làm chậm nhu động co bóp tiêu hóa thức ăn của dạ dày và làm giảm trương lực cơ của cơ thắt thực quản dưới. 2 việc này khiến thức ăn bị ứ đọng lâu trong dạ dày, sinh ra khí, thoát lên đường miệng gây ợ nóng.
- Sự phát triển của thai nhi: Vào những tháng cuối của thai kỳ, thai nhi đã lớn, gây chèn ép lên các cơ quan nội tạng. Sự chèn ép này khiến dạ dày bị nâng lên cao, axit dịch vị trào ngược lên thực quản, gây ợ nóng.
Ợ nóng khi mang thai
3
Một số biện pháp điều trị tình trạng ợ nóng
Ăn uống khoa học
Khi gặp tình trạng ợ nóng, người bệnh nên điều chỉnh lượng thức ăn, chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no. Bạn chỉ nên ăn khoảng 60% lượng thức ăn và ăn thêm các bữa phụ. Việc chia nhỏ bữa ăn như vậy sẽ giúp giảm áp lực trong quá trình tiêu hóa trong dạ dày, hạn chế trào ngược dịch dạ dày và tình trạng ợ nóng hay khó tiêu.
Ngoài ra người bệnh cũng cần ăn đúng giờ và không nên ăn tối quá trễ. Thói quen ăn đúng giờ sẽ tạo cho dạ dày một nhịp sinh học ổn định, tránh tăng tiết axit dạ dày bất thường. Và bạn cũng đừng quên tránh các bữa ăn khuya nhé, vì thói quen này dễ gây khó tiêu hoá, sinh ra khí, tăng tiết axit gây khó tiêu, ợ nóng.
Điều chỉnh lượng thức ăn, chia nhỏ bữa ăn
Tránh căng thẳng tâm lý
Trạng thái áp lực, căng thẳng có tác động tiêu cực đến hệ tiêu hoá, không chỉ gây ợ nóng mà còn nhiều bệnh lý khác như khó tiêu, viêm loét dạ dày tá tràng, thủng dạ dày, tiêu chảy, khô miệng, chán ăn,... Vì vậy bạn hãy lưu ý cân bằng cuộc sống, làm việc, nghỉ ngơi điều độ nhé.
Tránh căng thẳng tâm lý
Khám sức khỏe định kỳ
Ợ nóng là tình trạng bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân, vì thế để được chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ợ nóng và có phương pháp điều trị phù hợp với bạn, bạn hãy thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ. Người bệnh cần tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, dùng thuốc theo đơn và không tự ý mua, sử dụng thuốc hay thay đổi liều lượng, thời gian dùng thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.
Khám sức khỏe định kỳ
4
Lưu ý trong thói quen ăn uống để giảm tình trạng ợ nóng
Bổ sung thêm chuối: Vì chuối chín chứa ít axit, sẽ không làm ảnh hưởng đến axit sinh lý trong dạ dày. Ngoài ra, chuối còn có thể tạo một lớp nhầy mỏng trên niêm mạc thực quản, sẽ tránh được ảnh hưởng của axit dạ dày trào ngược.
Nhai kẹo cao su: Giúp tăng tiết nước bọt. Vì nước bọt có tính kiềm, giúp trung hòa bớt axit dạ dày, giảm thiểu tình trạng ợ nóng và những cơn nóng rát.
Ăn chuối và nhai kẹo cao su
Ăn các loại rau có tính kiềm: Như bông cải xanh, cần tây, măng tây,... giúp trung hòa lượng axit trong dạ dày. Đồng thời chất xơ có trong rau củ cũng giúp tăng cường chức năng tiêu hoá.
Dùng chè nha đam hoặc xay nha đam với mật ong: Đây là các loại thức uống giúp giảm nóng rát, kiểm soát chứng ợ nóng do trào ngược gây ra.
Ăn rau củ và chè nha đam
- Tránh các thực phẩm dễ gây ợ nóng như đồ ăn chua, cay, nóng, nhiều dầu mỡ, thức uống chứa caffein, cồn, ga, quá ngọt,...
- Kê gối đầu cao hoặc ngủ nghiêng sang bên trái cũng giúp giảm chứng ợ nóng.
- Tập thở: Khi bị ợ nóng, bạn nên hít thở sâu và từ từ. Bạn có thể tập thở sâu 30 phút mỗi ngày để giúp giảm lượng axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản.
Kê gối cao đầu và tập thở sâu
Đối với phụ nữ mang thai nếu tình trạng ợ nóng đi kèm những triệu chứng đau bụng khác nên tham khảo ngay
mẹo chữa đau dạ dày cho bà bầu để khắc phục tình trạng trên một cách nhanh chóng, hiệu quả.
Ợ nóng tuy không phải là bệnh nhưng có thể là dấu hiệu của nhiều bệnh lý nguy hiểm liên quan. Vì vậy, bạn nên chú ý nếu xuất hiện những cơn ợ nóng, nóng rát thì hãy kiểm tra sức khỏe sớm để có giải pháp điều trị phù hợp.
Nguồn: Vinmec