Những điều cần biết khi mua sữa tươi
Để có thể sử dụng sữa tươi một cách hiệu quả, đảm bảo dinh dưỡng và sức khỏe, bạn cần biết những vấn đề sau.
Sữa tươi gồm những loại nào?
Theo QCVN 5-1:2017/BYT ban hành kèm theo Thông tư 03/2017/TT-BYT của Bộ Y tế, áp dụng từ 1/3/2018 sữa tươi được phân loại:
Loại sữa |
Đặc điểm |
Sữa tươi nguyên chất thanh trùng/tiệt trùng |
Là sản phẩm được chế biến hoàn toàn từ sữa tươi nguyên liệu, nguyên chất, không bị thay đổi về thành phần dinh dưỡng và được xử lý công nghệ thanh trùng hoặc tiệt trùng. |
Sữa tươi thanh trùng/tiệt trùng |
Là sản phẩm được chế biến chủ yếu từ sữa tươi nguyên liệu (sữa tươi nguyên chất chiếm tối thiểu 90% dung tích sản phẩm). Sữa này có thể được bổ sung 1 số chất hay thành phần dinh dưỡng khác (như vitamin A, C, selen,…) nhưng vẫn bảo toàn thành phần và các chất dinh dưỡng sẵn có của sữa, được xử lý công nghệ thanh trùng hoặc tiệt trùng. |
Sữa tươi nguyên chất tách béo thanh trùng/tiệt trùng |
Sản phẩm được chế biến hoàn toàn từ sữa tươi nguyên liệu, nhưng được tách chất béo sữa, hàm lượng chất béo thấp (khoảng 0 - 2%), mùi vị sữa không còn ngậy, béo như các loại sữa khác. Không thay đổi bất kỳ thành phần nào khác của sữa và cũng không bổ sung bất cứ chất dinh dưỡng nào khác, được xử lý công nghệ thanh trùng hoặc tiệt trùng. Hàm lượng canxi cao hơn sữa nguyên chất, do lượng canxi trong sữa không chứa ở phần bơ mà chính là phần nước. Nên khi tách béo, sữa không chứa bơ thì hàm lượng canxi trong một đơn vị sữa sẽ cao hơn. |
Sữa tươi tách béo thanh trùng/tiệt trùng |
Được chế biến chủ yếu từ sữa tươi nguyên liệu được tách chất béo sữa (sữa tươi nguyên chất tách béo phải chiếm tối thiểu 90% tính theo dung tích sản phẩm). Sữa này có thể bổ sung 1 số chất hay thành phần dinh dưỡng khác (như vitamin A, C, selen…) nhưng vẫn bảo toàn thành phần và các chất dinh dưỡng sẵn có của sữa, được xử lý công nghệ thanh trùng hoặc tiệt trùng. |
Sữa hoàn nguyên thanh trùng/tiệt trùng |
Là sữa bột nguyên liệu được pha chế với nước theo tỷ lệ thích hợp thành dạng sữa nước và xử lý thanh trùng hoặc tiệt trùng, đóng gói trong bao bì tương tự như sữa tươi. |
Sữa hỗn hợp thanh trùng/tiệt trùng |
Chế biến từ hỗn hợp sữa tươi nguyên liệu, các sản phẩm sữa hoặc các thành phần của sữa, có thể bổ sung các thành phần khác (không quá 10%) nhưng không nhằm mục đích thay thế các thành phần của sữa, đã qua thanh trùng/tiệt trùng. |
Ngoài ra, người dùng có thể bắt gặp sữa tươi nguyên kem, đây cũng là sữa tươi nguyên chất thanh trùng/tiệt trùng, nhưng hàm lượng chất béo thấp nhất là 3,5%, nhưng mùi vị sữa béo hơn, khi uống có cảm giác nhiều kem trong miệng hơn, mùi và vị đậm hơn.
Bảo quản sữa tươi như thế nào cho đúng?
- Các loại sữa tươi thanh trùng sẽ cần bảo quản lạnh liên tục ở nhiệt độ khoảng 2 - 6 độ C và dùng trong 7 – 10 ngày kể từ ngày sản xuất. Sau khi mở nắp bao bì, cần được giữ lạnh và dùng hết trong vòng 24 giờ.
- Các loại sữa tươi tiệt trùng theo phương pháp hiện đại được chứa trong hộp giấy đặc biệt thì không cần giữ lạnh trước khi mở hộp, nhưng sau khi mở hộp thì phải bảo quản trong tủ lạnh và dùng hết trong vòng 48 giờ.
- Nếu sữa bạn dùng là sữa bò tươi được tiệt trùng theo phương pháp thủ công tại hộ gia đình và chứa trong chai với nút đậy sơ sài thì nên trữ lạnh và dùng hết trong vòng 24 giờ.
- Đậy thật chặt nắp lọ sữa mỗi khi dùng xong, bởi sữa rất dễ bị nhiễm khuẩn.
- Bảo quản sữa trong ngăn mát tủ lạnh và ở chỗ tối nhất có thể. Hương vị của sữa có thể bị ảnh hưởng bởi ánh sáng trực tiếp.
- Cấp đông không làm giảm chất lượng của sữa nhưng việc này sẽ ảnh hưởng đến độ sánh của sữa. Sữa sau khi cấp đông sẽ loãng hơn sữa thường.
- Hạn sử dụng mà bạn thấy được in trên các nhãn sữa thực chất không hẳn là hạn sử dụng mà là "hạn bán". Hầu hết các loại sữa - nếu được cất giữ tốt - có thể giữ được chất lượng của chúng sau hạn này khoảng 1 tuần. Sữa càng tươi thì càng tốt hơn cho bạn, chính vì thế hãy chọn sữa có hạn dùng càng xa càng tốt.
Sử dụng đúng sản phẩm cho đúng đối tượng người dùng
Bản thân sữa tươi có hàm lượng đạm, canxi và phốt pho cao nên dễ gây quá tải thận nếu dùng cho bé dưới 1 tuổi, hệ tiêu hóa chưa phát triển hoàn thiện. Vì thế trên bao bì các loại sữa tươi luôn khuyến cáo nên dùng cho bé từ 1 tuổi trở lên.
Riêng với các loại sữa thanh trùng, chỉ sử dụng với các bé trên 18 tháng tuổi.
Với các bé thừa cân, mắc bệnh béo phì, tốt hơn hết là mẹ nên cho bé uống các loại sữa tươi tách béo. Chỉ những trẻ còi xương hoặc đạt cân nặng chuẩn thì mới nên sử dụng sữa tươi thông thường.
Hiểu và tự phân loại được các loại sữa tươi sẽ giúp cho người dùng đánh giá chính xác hơn chất lượng sữa định mua, so sánh sự tương thích với nhu cầu để chọn lựa và có hướng sử dụng, bảo quản hợp lý.
Xem thêm: Phân biệt sữa tươi thanh trùng và sữa tươi tiệt trùng
Trang tham khảo thông tin: vietnammoi.vn