Nguồn gốc, ý nghĩa lễ hội rước Mục Đồng truyền thống ở Đà Nẵng
Lễ hội rước Mục Đồng là một trong những lễ hội rất ý nghĩa của người dân Đà Nẵng. Cùng tìm hiểu nguồn gốc, ý nghĩa của lễ hội độc đáo này nhé!
Lễ hội rước Mục Đồng ở làng Phong Lệ, Đà Nẵng là một trong những lễ hội truyền thống độc đáo của miền Trung Việt Nam. Nó mang một ý nghĩa sâu sắc trong đời sống của người dân trong làng. Cùng Tip Hay tìm hiểu về nguồn gốc và ý nghĩa của lễ hội rước Mục Đồng này nhé!
1
Đôi nét về lễ hội rước Mục Đồng
Nguồn gốc lễ hội rước Mục Đồng
Nguồn gốc lễ hội rước Mục Đồng
Từ xa xưa, có một câu chuyện kể về làng Phong Lệ có một cồn cỏ nằm giữa cánh đồng. Vào một ngày nọ, một người nông dân đã đưa đàn vịt lên cồn cỏ, nhưng đến bất ngờ là chân của những con vịt bị bám chặt vào mặt đất, như thể có một bàn tay vô hình nào đó nắm giữ chúng. Sự việc kỳ lạ này khiến dân làng tin rằng có thể thần linh đang "trú ngụ" tại cồn cỏ này. Kể từ đó, cồn cỏ này được gọi là cồn Thần.
Không lâu sau đó, một đàn trâu trong làng tình cờ chạy lạc lên cồn Thần. Những đứa trẻ chăn trâu đã tới tìm, nhưng điều kỳ lạ là cả người và trâu đều không gặp bất kỳ điều gì. Từ đó, người ta nhận thấy rằng chỉ có trẻ em chăn trâu mới được tiếp cận cồn Thần. Nơi này sau đó trở thành nơi tụ họp của đám trẻ con trong làng mỗi khi họ đưa trâu đi chăn. Xóm cồn nhỏ sau đó được đặt tên là xóm Đồng.
Trải qua nhiều thế hệ, lễ hội dành riêng cho trẻ em chăn trâu đã dần dần được hình thành và nó được gọi là lễ hội rước Mục Đồng.
Thời gian diễn ra lễ hội rước Mục Đồng
Lễ hội rước Mục Đồng diễn ra vào hai ngày cuối cùng của tháng 3 âm lịch, thời điểm mùa vụ đã kết thúc và người dân bắt đầu chuẩn bị sôi nổi cho lễ hội.
Trước đây, cứ mỗi 3 năm làng lại tổ chức lễ hội Mục Đồng một lần. Nhưng sau đó, thời gian này đã được kéo dài lên 6 năm và cuối cùng là 12 năm. Đến năm 2007, sau hơn 70 năm vắng bóng, lễ hội rước Mục Đồng đã được người dân của 17 họ tộc làng Phong Lệ tự đóng góp tiền, cùng với sự hỗ trợ của hội văn nghệ dân gian thành phố Đà Nẵng, nhằm khôi phục lại nét đẹp văn hóa mà tổ tiên để lại.
Ý nghĩa lễ hội rước Mục Đồng
Lễ hội rước Mục Đồng được tổ chức với hy vọng thần linh sẽ ban cho làng một năm mùa màng bội thu, cuộc sống dân làng ngày càng ấm no. Khi đến làng Phong Lệ trong những ngày lễ hội, du khách sẽ được ngắm nhìn nhiều hiện vật và linh vật mà người dân chuẩn bị từ trước, gửi gắm những lời cầu nguyện lên các thần linh.
Đặc biệt, trong lễ hội này du khách còn bắt gặp cảnh tượng đáng yêu của những cậu bé và cô bé trong trang phục truyền thống của người chăn trâu từ thời xa xưa, đang vui đùa trên cánh đồng.
2
Nghi thức lễ hội rước Mục Đồng
Lễ hội Mục Đồng là dịp quan trọng đối với người dân làng Phong Lệ. Ngoài những lá cờ nhỏ của mục đồng, lễ hội còn có những cây cờ "đại kỳ" đặc biệt của 17 họ tộc. Những cây cờ này có cán lớn, dài đến 5m và treo các biểu tượng đại diện cho tứ linh và tứ nghệ gồm long, lân, quy, phụng, cùng với sĩ, công, nông, thương. Trong đó, cuốc, cày, bừa,... vẫn là nhiều nhất.
Lễ dạo đồng
Lễ dạo đồng
Nghi thức đầu tiên trong lễ hội Mục Đồng là lễ dạo đồng, bắt đầu từ chiều ngày 29/3 âm lịch. Đây cũng là thời điểm quan trọng để những người con xa quê trở về làng quê. Các mục đồng mang cờ dạo quanh cánh đồng, hò vang để cầu nguyện cho một mùa màng đầy bội thu trong năm sắp tới.
Lễ rước thần Nông về đình
Lễ rước thần Nông về đình
Vào sáng ngày 30/3 âm lịch, lễ rước Thần Nông về đình chính thức diễn ra. Từ sáng sớm, tất cả các chức sắc trong làng, các mục đồng và toàn bộ bà con đã sẵn sàng để tham gia vào lễ rước. Đội cờ dẫn đầu, tiếp theo ở hai bên là đội mục đồng cầm giáo mác, sau đó là kiệu thần, cờ mục đồng và cờ của các chư phái tộc cùng lồng đèn.
Đến cồn Thần, vị chánh bái tiến hành lễ, kính xin Thần Nông ban phúc và rước về đình an vị. Bốn thanh niên khỏe mạnh trong làng nhận nhiệm vụ khiêng kiệu chở Thần Nông trở về. Kiệu được trang trí với 4 mái trang trí 4 giao lá, giăng hoa trên rèm, tạo nên vẻ đẹp uy nghiêm, lộng lẫy. Trong suốt quãng đường, tiếng nhạc lễ và tiếng trống chiêng vang lên rộn ràng.
Khi đến đình Thần Nông, vị chủ bái thực hiện lễ an vị thần, các chư phái tộc thay nhau dâng hương. Tiếp theo, tại đình làng, lễ tế Thần Nông diễn ra. Sau khi lễ tế kết thúc, các lễ vật trên bàn thờ được phân phát cho mọi người để cùng nhau hưởng lộc.
3
Các hoạt động hấp dẫn trong phần hội của lễ hội rước Mục Đồng
Các hoạt động hấp dẫn trong phần hội của lễ hội rước Mục Đồng
Trong mỗi lễ hội, không thể thiếu phần hội với nhiều hoạt động vui chơi sôi động để thu hút người dân tham gia. Lễ hội Mục Đồng cũng có phần hội với nhiều hoạt động hấp dẫn.
Các trò chơi dân gian như rồng rắn lên mây, đấu vật, đẩy cây, kéo co, chơi ô làng, đập om,... được các trẻ em trong làng Phong Lệ tham gia nhiệt tình trong không khí vui vẻ và náo nhiệt của lễ hội.
Đặc biệt, trong tối ngày 20/3 âm lịch, hát mục đồng và hát tuồng sẽ được tổ chức tại sân nhà thờ Tiên Hiền. Đêm hát có mục đích là để tạ ơn các thần linh đã ban cho dân làng mùa màng bội thu và cuộc sống ấm no.
Đồng thời, đây cũng là cơ hội cho người dân thư giãn và giải trí sau thời gian đồng áng vất vả.
4
Kinh nghiệm đi lễ hội rước Mục Đồng
Kinh nghiệm đi lễ hội rước Mục Đồng
Khi bạn tham gia lễ hội rước Mục Đồng tại làng Phong Lệ, hãy hãy đảm bảo mặc trang phục thoải mái và dễ di chuyển để có thể tham gia vào các trò chơi dân gian vui nhộn.
Đừng quên mang theo máy ảnh để ghi lại những khoảnh khắc thú vị và vui tươi. Ngày lễ diễn ra vào tháng 3, thời tiết thường nắng nóng, do đó bạn hãy nhớ đem nón mũ và nước uống để tham gia các hoạt động trong ngày lễ một cách thoải mái nhất nhé.
Lễ hội rước Mục Đồng không chỉ là một lễ hội truyền thống độc đáo, thú vị mà còn thể hiện sự kính trọng và lòng biết ơn của người dân đối với thần linh. Lễ hội rước Mục Đồng là một phần quan trọng của văn hóa dân gian Đà Nẵng cần được bảo vệ và đáng để tự hào.