Nghe truyện, thơ ngụ ngôn của La Phông-ten hay, ý nghĩa nhất

La Phông-ten nổi tiếng với những bài thơ, truyện ngụ ngôn ngắn, đơn giản mà hàm ý nhiều bài học nhân văn. Cùng tham khảo truyện, thơ ngụ ngôn của La Phông-ten sau.

Truyện, thơ ngụ ngôn của tác giả La Phông-ten gắn liền với bao thế hệ, nổi tiếng với những nội dung dễ hiểu, cách xây dựng nhân vật gần gũi, từ đó truyền tải thông diệp nhân vật, phê phán tài tình. Cùng Bách hoá XANH điểm qua những bài thơ, câu chuyện ngụ ngon nổi tiếng của La Phông-ten sau nhé.

Tham khảo thêm: Top 15 truyện ngụ ngôn kể cho bé hay, đơn giản, ý nghĩa sâu sắc

1 Những câu chuyện ngụ ngôn La Phông-ten ngắn, ý nghĩa

Con quạ thông minh

Có một con quạ đang khát nước nước thì nó tìm được một cái bình có nước ở trong. Nhưng nước ít quá, cổ bình lại cao nữa, thành ra quạ không thể nào uống được.

Sau một lúc suy nghĩ, con quạ thông minh đã nghĩ ra một cách. Nó dùng mỏ của mình gắp từng viên sỏi bỏ vô bình. Cứ mỗi viên sỏi bỏ vào, nước lại từ từ dâng lên. Một lúc sau đã đầy gần đến cổ bình. Lúc này quạ ta đã có thể thò mỏ vào, tha hồ uống nước.

Ý nghĩa truyện: Qua câu chuyện chúng ta rút ra được bài học về cách xử trí trong tình mọi tình huống. Đôi khi không quan trọng ta có đủ điều kiện thuận lợi để giải quyết khó khăn hay không, mà hãy biết tận dụng những vật dụng đơn giản xung quanh ta nhé.

Con quạ thông minh

Tham khảo: Đọc truyện ngụ ngôn Việt Nam hay, đơn giản mà ý nghĩa cho bé

Rùa và Thỏ

Một buổi sáng trời mát mẻ, bên bờ hồ trong xanh, Rùa đang hì hục tập chạy.

Thỏ đi qua, nhìn thấy vậy thì phá lên cười, nhạo báng:

– Cậu nên thôi cái việc vô ích ấy đi. Khắp cả khu rừng này, ai chả biết họ nhà cậu là giống loài chậm chạp nhất.

Rùa ngẩng lên, đáp:

– Tôi tập chạy cho khỏe.

Thỏ nói:

– Tôi nói thật đấy! Dù cậu có dành cả đời tập chạy, cũng không bao giờ theo kịp được tôi.

Rùa bực mình vì vẻ ngạo mạn của Thỏ, trả lời lại:

– Nếu vậy tôi với anh thử chạy thi xem ai trong chúng ta sẽ về đích trước.

Thỏ phá lên cười, bảo rằng:

– Sao cậu không rủ Sên thi cùng ấy. Chắc chắn cậu sẽ thắng!

Rùa nói chắc nịch:

– Anh đừng có chế giễu tôi. Chúng ta cứ thử thi xem sao. Chưa biết ai thua cuộc đâu!

Thỏ nhíu mày, vểnh đôi tai lên tự đắc:

– Được thôi! Tôi sẽ cho cậu thấy

Rùa và Thỏ quy ước lấy gốc cây cổ thụ bên kia hồ làm đích rồi cả hai vào vạch xuất phát.

Thỏ vẫn ngạo nghễ:

– Tôi chấp cậu chạy trước nửa đường luôn đấy!

Biết mình chậm chạp, Rùa không nói gì, chỉ tập trung dồn sức chạy thật nhanh.

Thỏ nhìn theo mỉm cười, vỗ tay cổ vũ Rùa.

Thỏ nghĩ: “Giờ mà chạy có thắng cậu ta cũng chả vẻ vang gì. Để lúc nào Rùa gần tới nơi, mình phóng lên cán đích trước càng khiến cậu ta nể phục.”

Thế là Thỏ nhởn nhơ gặm cỏ, đuổi theo vui đùa cùng lũ bướm ven đường. Mải chơi, Thỏ quên mất cả cuộc thi.

Thỏ đang khoan thai nằm lim dim ngắm bầu trời trong xanh, mây trôi nhè nhẹ. Bỗng bật dậy nhớ tới cuộc thi. Ngước đầu lên thì Rùa đã gần tới đích. Thỏ cắm đầu cắm cổ chạy miết nhưng không kịp nữa. Rùa đã cán đích trước Thỏ một đoạn đường dài.

Ý nghĩa truyện: Câu chuyện của hai bạn nhỏ này đem đến cho ta bài học về việc nếu có tính khiêm tốn, kiên trì, nhẫn nại, biết mình biết ta thì thành công sẽ không bao giờ quay lưng với bạn. Bên cạnh đó câu chuyện cũng phê phán những kẻ kiêu ngạo, ỷ lại, không biết cầu tiến, và coi thường đối thủ chắc chắn sẽ nhận lại hậu quả thích đáng.

Rùa và Thỏ

Hai con dê qua cầu

Dê Đen và Dê Trắng cùng sống trong một khu rừng nọ. Tình cờ một hôm, chúng có việc và phải đi qua một chiếc cầu. Chiếc cầu rất hẹp, chỉ đủ chỗ để cho một chú dê có thể đi được.

Dê Đen thì đi đằng này lại, còn Dê Trắng lại đi đằng kia sang. Con nào cũng muốn tranh sang trước.

Chúng cãi nhau và chẳng con nào chịu nhường con nào. Cuối cùng, mâu thuẫn không được giải quyết, chúng húc nhau. Cả hai đều rơi tõm xuống suối.

Ý nghĩa truyện: Rõ ràng nếu cả 2 con dê biết thương lượng và nhường nhịn lẫn nhau, chia lượt đi trước sau thì đã không xảy ra chuyện bị rơi xuống suối rồi phải không nào? Qua câu chuyện ta mới thấy được tinh thần nhường nhịn, không tính toán thiệt hơn, không tranh giành được mất quan trọng như thế nào khi ứng xử trong một môi trường công cộng. Điều đó không chỉ bảo vệ mối quan hệ giữa người với người thông qua việc bảo vệ và gìn giữ hòa khí, thiết lập tinh thần gắn kết, đoàn kết mà còn thể hiện phép lịch sự trong mỗi người.

Kiến và Ve Sầu

Ngày xưa, Kiến và Ve Sầu là đôi bạn rất thân. Chúng cùng ở với nhau trên một cành cây khô. Thời ấy, thức ăn trên mặt đất còn thừa thãi nên ngày ngày chúng ăn xong lại rong chơi, tối lại cùng nhau ngủ trên cành cây.

Một đêm, trời bỗng dưng nổi cơn mưa bão, cây cối ngả nghiêng. Nước trút xuống như thác. Cành cây khô bị gãy, văng đi rất xa, văng cả đôi bạn thân xuống đất. Chúng phải cố sống cố chết bám lấy rễ cây để khỏi bị nước mưa cuốn đi.

Sáng hôm sau, trời lại quang đãng. Kiến và ve đều ướt lướt thướt, mình mẩy đau như dần. Kiến bỗng nảy ra một ý nghĩ: “Phải làm tổ để tránh mưa gió”. Kiến bàn bạc với Ve Sầu, Ve Sầu mỉm cười:

– Chúng ta từ trước tới giờ vẫn sống trên cành cây. Gió bão năm thì mười họa mới có một lần, hơi đâu mà làm tổ cho mệt xác.

Nhưng Kiến vẫn lo gió bão. Nó tìm một gốc cây khá chắc để làm nhà, ngày ngày nó đi tìm mùn lá, đem lên xây đắp một kiểu nhà mới. Dưới ánh nắng hè gay gắt, công việc làm rất vất vả, nhưng Kiến không nản lòng. Còn Ve Sầu đã không làm với bạn thì chớ, lại còn chế nhạo bạn.

Mặc cho bạn chế giễu, Kiến cứ hì hục ngày này sang ngày khác và một tháng sau thì ngôi nhà xinh xắn đã hoàn thành. Nó nghĩ thương Ve Sầu, ngày nắng đêm sương, nên tha thiết mời Ve Sầu về cùng ở. Lúc đầu, vì không bỏ sức lao động ra, Ve Sầu cũng thấy ngượng ngùng thế nào ấy. Nhưng thấy Kiến khẩn khoản, mà ngôi nhà thì xinh xắn quá, nên nó cũng đồng ý.

Ve ở cùng Kiến, Ve Sầu chẳng chịu làm gì. Đến bữa thì đi kiếm ăn, ăn xong lại nằm hát nghêu ngao, mặc cho Kiến một mình hì hục quét dọn, xếp đặt nhà cửa cho ngăn nắp.

Kiến thường lo lắng đến mùa đông tháng giá, thức ăn khó kiếm, nên bàn với Ve Sầu: “Chúng ta đã có nhà ở rồi, nhưng chúng ta còn phải kiếm thức ăn để dành, khi mưa rét khỏi phải nhịn đói”.

Ve Sầu nói: “Thức ăn khối ra đấy, tích trữ làm gì cho mệt xác”. Kiến bực mình, để mặc Ve Sầu ở nhà ca hát, ngày ngày xuống đất kiếm mồi. Chẳng bao lâu, nhà Kiến đầy ăm ắp thức ăn dùng trong cả mùa đông chưa chắc đã hết. Nhưng trong khi Kiến đi tìm mồi, Ve Sầu ở nhà một mình thấy buồn, đi múa hát với đàn bướm, tối lại về nhà ngủ.

Một hôm, trời tối đã lâu, Kiến nóng lòng chờ bạn mà không thấy bạn về. Sáng sớm hôm sau, Kiến đi tìm Ve Sầu, nghe thấy Ve Sầu đang nghêu ngao trên cành lá, Kiến bò tới:

– Anh đi đâu mà cả đêm hôm qua không về nhà? Về đi thôi. Về mà xem, nhà rất nhiều thức ăn. Ta không lo gì mùa đông tháng giá nữa.

Ve Sầu đã không về thì thôi, lại còn mắng bạn:

– Anh ngu lắm. Thức ăn đầy rẫy thế này tội gì mà hì hục cho mệt xác. Anh xem tôi có chết đâu. Thôi từ nay anh mặc tôi. Ai lo phận nấy.

Kiến buồn bã ra về.

Ít lâu sau, lá rừng dần dần ngả màu vàng, chỉ hơi có gió nhẹ là thi nhau rụng tới tấp. Trời trở rét. Mưa tầm tã suốt ngày, gió bấc thổi từng cơn. Rét thấu xương. Ve Sầu không có chỗ trú, ướt như chuột lột, run như cầy sấy. Ve Sầu ngượng quá, không dám lại nhà Kiến nên lần mò đến nhà Ong xin ăn.

Nó vừa lò dò đến cửa thì Ong tưởng ve vào ăn cướp vội xông ra đốt. Ve Sầu đau quá, vừa chạy, vừa kêu khóc ầm ĩ. Bị Ong đốt nên mắt Ve Sầu lồi ra, mũi sưng vù lên và vì quá đói bụng nên bụng ve tuy to nhưng rỗng tuếch.

Ý nghĩa truyện: Tính cần kiệm, biết tích trữ, để dành, không biếng nhác luôn là những lời răn dạy được ông bà ta nhắc nhở, truyền cho bao thế hệ. Câu chuyện kể trên cũng thế. Trong cuộc đời của con người không phải lúc nào cũng suôn sẻ, sung túc, vì thế phải luôn biết cần cù, siêng năng lao động đi đôi với tiết kiệm để dành phòng cho những lúc khó khăn, trắc trở.

Kiến và Ve Sầu

2 Những bài thơ ngụ ngôn La Phông-ten hàm xúc, nhân văn

Quạ và cáo

Ngậm pho-mát cành cao Quạ đỗ

Đánh mùi thơm Cáo bổ đến ngay

- Ê! Chào ngài Quạ trên cây!

Lông ngài đã đẹp, dáng ngài lại xinh

Nếu ngài hót âm thanh chắc tuyệt

Vua muôn loài xác quyết là ngài

Nghe lời phỉnh nịnh êm tai

Há mồm Quạ định khoe tài hót hay

Miếng pho-mat rơi ngay xuống đất

Cáo kíp vồ, chẳng trật chút nao

Ngửa đầu bảo Quạ trên cao

- Những phường nịnh hót sống vào tụi ngông

Miếng pho-mát trả công bài học

Quạ thề rằng sau cóc mắc mưu

Khi khôn bóng đã ngả chiều

Ý nghĩa thơ: Qua bài thơ trên, tác giả muốn phê phán những kẻ chỉ biết xu nịnh, nói lời ngon tiếng ngọt để dụ dỗ người khác, hòng chiếm đoạt phần lợi cho mình. Đồng thời bài thơ cũng muốn nhắc nhở người đọc bài học về việc chúng ta nên tỉnh táo trước những lời nịnh hót, những lời khen giả dối, không thật lòng, chỉ nhằm mục đích kiếm lời. Mỗi người chúng ta cần cảnh giác trước lời nói của đối phương.

Quạ và cáo

Thỏ và Rùa

Chạy ích chi? Cốt đi đúng lúc,

Chuyện Thỏ, Rùa ngẫm thực rõ thay.

Rùa rằng: “Ta đánh cuộc này:

Đích kia chạy đến, anh tày tôi chăng?

- Chị điên chắc! Nghĩ xằng mơ hão

Chạy hơn ta? Tẩy não đi thôi!”

Khăng khăng Rùa cứ giữ lời:

- “Điên hay không, tôi vẫn chơi cuộc này”

Họ vào cuộc theo y Rùa thách

Giải hai bên, cạnh đích cùng bày,

Hỏi chi vật nọ món này!

Lại cần chi biết ai đây trọng tài!

Thỏ chỉ việc nhảy vài bốn cái

(Cái nhảy khi suýt phải sa cơ,

Nhảy làm bầy chó ngẩn ngơ

Rượt theo mà chẳng bao giờ bén chân)

Vâng! Thỏ đủ giờ ăn giờ ngủ

Giờ vểnh tai nghe gió đông tây

Mặc cho cái ả Rùa này

Như ông quan cụ khoan thai lê mình.

Rùa rời gót tận tình, tận lực

Ì ạch lê từng bước... cố mau

Hợm mình, Thỏ định chạy sau,

Khởi hành cùng lúc, hơn nhau quá thường!

Thỏ nghĩ bụng: “Không bươn bả vội

Càng phất phơ càng nổi tài ba!”

Thỏ gặm cỏ, Thỏ lê la

Thỏ nằm Thỏ nghỉ,... nhởn nhơ đủ trò,

Nhơn nhơn chẳng buồn lo tranh cuộc,

Cuối cùng... khi Thỏ ngước nhìn lên

Đích kia Rùa đã kề bên,

Thỏ ta vội phóng như tên bay vù.

Nhưng bay, nhảy quá ư vô ích

Chị Rùa ta tới đích nhanh thay!

Rùa cười: “Tôi nói chẳng sai,

Có ăn ai được cái tài chạy nhanh?

Tôi thì thắng còn anh lại bại

Nếu anh bê một cái mai vào

Thì còn ì ạch đến đâu?”

Ý nghĩa thơ: Đây là câu chuyện nổi tiếng thế giới, dường như không ai không biết đến câu chuyện ngụ ngôn này. Câu chuyện phê phán những kẻ chỉ biết ỷ vào lợi thế sẵn có mà không chịu phát huy chúng, lười biếng, chủ quan, khinh thường đối thủ. Đồng thời qua nhân vật Thỏ là bằng chứng cho ta thấy dù năng lực bản thân không tốt nhưng biết có kiên trì, nhẫn nại, cố gắng nhất định sẽ đạt được thành công.

Ve và kiến

Ve sầu kêu ve ve

Suốt mùa hè

Đến kỳ gió bấc thổi

Nguồn cơn thật bối rối

Một miếng cũng chẳng còn

Ruồi bọ không một con

Vác miệng chịu khúm núm

Sang chị Kiến hàng xóm

Xin cùng chị cho vay

Dăm ba hạt qua ngày

Từ nay sang tháng hạ

Em lại xin đem trả

Trước thu, thề đất trời!

Xin đủ cả vốn lời

Tính Kiến ghét vay cậy

Thói ấy chẳng hề chi

Nắng ráo chú làm gì?

Kiến hỏi Ve như vậy

Ve rằng: Luôn đêm ngày

Tôi hát, thiệt gì bác!

Kiến rằng: Xưa chú hát

Nay thử múa coi đây

Ý nghĩa thơ: Lời của kiến: “Nếu anh dành mùa hè để hát, thì cũng hãy dành mùa đông để nhảy”. Câu chuyện trên khuyên bạn đọc không nên lười biếng, ỷ vào tình thế thuận lợi mà chỉ lo mê chơi, không có sự chuẩn bị. Cuộc sống có lúc thăng lúc trầm, có lúc đầy đủ cũng lắm lúc gian nan, nên chúng ta luôn phải chuẩn bị cho mọi tình huống sắp tới.

Sói và cừu non

Một hôm có chú cừu non

Ung dung uống nước trên dòng suối trong

Nơi lão sói đói thường mò đến

Lúc này đây xuất hiện bất thần:

"Tên kia sao dám táo gan

Nước của ta, mày tới làm đục lên?

- Tiếng sói thét giữa cơn điên

Táo gan ta phải trị liền mới xong"

Cừu thưa: "Xin Đức Ông chớ giận

Mà xét cho thực trạng như vầy

Nơi con đang giải khát đây

Nằm dưới nơi uống của Ngài rất xa

Vậy không thể nói là làm đục"

"Chính mày vầy bẩn nước đây mà

Ta còn biết được năm qua

Miệng mày từng nói xấu ta rồi còn"

"Nói chi khi má con chưa đẻ

Nay con còn bú mẹ hàng ngày?"

"Chẳng mày thì thằng anh mày"

"Nhưng con đâu có" "Lũ bay rành rành:

Mày này, mấy thằng chăn, lũ chó

Chẳng tha ta, ta rõ hết rồi

Chuyến này phải báo thù thôi"

Sói già vừa nói dứt lời

Đã lao lên quật tơi bời cừu con

Cắn chết tha lên non ăn thịt

Mà chẳng cần xét xử gì hơn

Ý nghĩa thơ: Câu chuyện trên đã khẳng định chân lý, lẽ phải luôn luôn thắng cuộc. Ngoài ra, không phải trong tình huống nào để giải quyết vấn đề chúng ta đều phải giải thích nhiều. Đôi lúc phải dùng một chút mánh khoé, đừng quá tốt bụng để rồi bị lợi dụng.

Sói và cừu non

Con lừa và ông chủ

Một con lừa kêu ca vất vả,

Chủ làm vườn đối xử khắt khe.

Hàng ngày từ sớm tinh mơ,

Gà chưa gáy sáng đã khua dậy rồi.

Rau thồ nặng kịp thời đi chợ,

Giấc ngủ ngon nào có bao giờ,

Xin trời thương lấy kiếp lừa,

Đổi cho chủ khác để lừa nhàn hơn.

Thần số phận nghĩ thương lừa nọ,

Liền đổi cho ông chủ thuộc da.

Khỏi phải dậy sớm chợ xa

Hàng ngày thồ các tấm da trên mình.

Nhưng mùi da thối rình nhức óc,

Lừa than rằng càng cực khổ hơn,

Thà rằng chủ cũ còn hơn,

Chủ mới khắc nghiệt đánh đòn luôn tay.

Thần số phận cho thay lần nữa,

Chủ mới này chuyện nghiệp đốt than.

Buổi sáng quả thực thư nhàn,

Buổi chiều vất vả lại làm quá khuya.

Lại kêu ca vẫn chưa vừa ý.

Lại cầu thần số phận giúp thêm.

Nằn nì gây nhiễu gây phiền.

Làm thần tức giận nổi cơn lôi đình.

Thần lớn tiếng mắng con lừa nọ:

“Đứng núi này ngỡ núi kia hơn,

Suốt đời những thở cùng than,

Đổi thay đã lắm hỏi nên chuyện gì!?”

Ý nghĩa thơ: Bài thơ khuyên chúng ta nên học cách thích nghi với hoàn cảnh, biến khó khăn thành cơ hội thay vì suốt ngày chỉ biết than vãn. Cuộc sống chưa bao giờ là dễ dàng, vì thế thay vì lúc nào cũng đi tìm môi trường hoàn hảo thì hãy cố gắng thích nghi với môi trường hiện tại. Đồng thời rèn luyện ý chí bản thân cũng như tính kiên trì nhẫn nại.

Con lừa và ông chủ

Trong suốt cuộc đời mình, tác giả La Phông - ten để lại cho hậu thế hàng trăm bài thơ, câu chuyện ý nghĩa, gắn liền với tuổi thơ bao người, có ý nghĩa răn dạy, mang giá trị thời đại. Những bài học giản dị, hóm hỉnh được dựng nên từ các tuyến nhân vật gần gũi, ngầm ý sâu sắc, mang tính luân lý rõ rệt. Nhân vật các tác phẩm của ông phần nhiều là các con vật quen thuộc, nhân hoá mang tính cách con người cụ thể trong xã hội đương thời. Nhờ đó mà các giá trị văn học được truyền tải vô cùng dễ hiểu, dễ nhớ.

Mong rằng những câu chuyện, bài thơ ngụ ngôn của La Phông - ten do Bách hoá XANH tổng hợp đã đem lại cho các bạn nhiều giá trị văn học cũng như giải trí thú vị.