Khí hư là gì? Vai trò của khí hư đối với cơ thể con người

Khí hư và dịch tiết âm đạo là các thuật ngữ quen thuộc trong cuộc sống của phụ nữ. Cùng tìm hiểu về khí hư và những vai trò của khí hư đối với cơ thể con người.

Khí hư hay còn được gọi là dịch âm đạo, thường xuất hiện ở phụ nữ khi họ bước vào tuổi dậy thì và dần giảm đi trong giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên, ít người thực sự hiểu rõ về vai trò của khí hư trong sức khỏe phụ nữ. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về khái niệm khí hư, cùng vai trò quan trọng mà nó đóng góp cho sức khỏe và chức năng của cơ thể con người.

1 Khí hư là gì?

Khí hư còn được gọi là dịch âm đạo hoặc huyết trắng, đóng một vai trò quan trọng trong sức khỏe và chức năng sinh lý của phụ nữ. Đây là một chất lỏng tự nhiên được sản xuất bởi âm đạo và có sự pha trộn của các chất như nước, tế bào da chết, vi khuẩn có lợi và các tạp chất khác. Khí hư xuất hiện từ tuổi dậy thì và thường giảm dần khi tiến vào thời kỳ mãn kinh.

Khí hư có màu trắng, có kết cấu dai và thường không có mùi hoặc có một hơi tanh nhẹ. Sự thay đổi về lượng và đặc tính khí hư ở mỗi người có thể khác nhau và phụ thuộc vào nồng độ nội tiết tố nữ trong cơ thể. Ví dụ, ở giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh, nồng độ estrogen giảm thì lượng khí hư tiết ra sẽ ít hơn so với giai đoạn trước đó. Tuy nhiên, trong các giai đoạn như trước khi rụng trứng, khi mang thai hoặc trong quá trình quan hệ tình dục, lượng khí hư có thể tăng lên.

Khí hư là gì?

Khí hư trong mỗi giai đoạn của người phụ nữ có những đặc điểm sau:

• Tuổi dậy thì đến hết tuổi thiếu niên: Đây là giai đoạn khi khí hư bắt đầu xuất hiện và cơ quan sinh dục của phụ nữ phát triển. Trong thời kỳ này, khí hư thường có màu trắng hoặc trong suốt, có kết cấu nhầy nhụa và không có mùi đặc trưng. Nồng độ khí hư có thể thay đổi trong suốt chu kỳ kinh nguyệt và nó có vai trò quan trọng trong việc duy trì độ ẩm và bảo vệ âm đạo khỏi sự tổn thương.
• Tuổi 20 đến giai đoạn mãn kinh: Trong khoảng thời gian này, từ 20 đến 30 tuổi lượng khí hư của phụ nữ đạt mức cao nhất. Khí hư vẫn có màu trắng hoặc trong suốt, có kết cấu dai và không có mùi hương đặc trưng. Nồng độ khí hư có thể thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt và sự suy giảm nồng độ nội tiết tố nữ khi phụ nữ tiến vào tuổi trưởng thành và tiếp cận giai đoạn mãn kinh.
• Độ tuổi hậu mãn kinh: Trong giai đoạn này, thường sau tuổi 50, phụ nữ trải qua thời kỳ hậu mãn kinh khi sự sản xuất hormone estrogen giảm dần. Khi đó, lượng khí hư tiết ra cũng giảm đi, gây ra tình trạng khô âm đạo. Khí hư trong giai đoạn này có thể có màu trắng nhạt hoặc trong suốt, có kết cấu mỏng hơn và đôi khi có thể gây khó chịu và khô khốc trong khu vực âm đạo. Việc duy trì độ ẩm và sử dụng các biện pháp bôi trơn có thể hỗ trợ phụ nữ trong giai đoạn này.

Đặc điểm của khí hư

2 Vai trò của khí hư

• Ổn định môi trường sinh dục: Khí hư giữ cho môi trường trong âm đạo ổn định. Nó tạo ra một môi trường pH (độ axit) phù hợp để bảo vệ âm đạo khỏi sự phát triển của vi khuẩn có hại và các tác nhân gây bệnh khác. Môi trường axit này giúp ngăn chặn sự phát triển quá mức của vi khuẩn và duy trì cân bằng vi sinh trong âm đạo.
• Giữ ẩm: Khí hư giữ cho âm đạo ẩm ướt, ngăn chặn sự khô hạn và đồng thời giúp duy trì độ ẩm cần thiết cho niêm mạc âm đạo. Điều này rất quan trọng để bảo vệ niêm mạc âm đạo, tránh sự khó chịu và tổn thương.
• Như một chất bôi trơn: Khí hư giúp bôi trơn âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ tình dục và giảm sự ma sát và khó chịu. Chất bôi trơn tự nhiên này giúp duy trì sự thoải mái trong quan hệ tình dục và giữ cho quá trình này trở nên dễ dàng và không gây đau đớn.
• Hỗ trợ quá trình thụ tinh: Khí hư cung cấp môi trường thuận lợi cho tinh trùng để di chuyển và thụ tinh với trứng. Nó là một môi trường giàu chất dinh dưỡng và có độ pH phù hợp cho tinh trùng khỏe mạnh để bơi sâu vào vòi trứng và thực hiện quá trình thụ tinh.

Vai trò của khí hư

3 Phân loại khí hư

Khí hư sinh lý

Khí hư sinh lý (khí hư bình thường) thường có màu trắng đục, và trong một số trường hợp có thể có màu vàng nhạt. Trước và sau rụng trứng, lượng khí hư sinh lý thường ít hơn và không có độ nhớt cao. Trong giai đoạn rụng trứng, lượng khí hư sinh lý tăng lên, có thể trở nên loãng và có độ nhớt cao hơn, thường kéo dài được bằng hai ngón tay.

Tác dụng chính của khí hư sinh lý là giữ ẩm cho âm đạo và tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển của tinh trùng. Khi có trứng rụng, khí hư giúp tinh trùng khỏe mạnh vào tử cung để thụ tinh. Trong trường hợp không có trứng, khí hư có thể cản trở sự thâm nhập của tinh trùng vào tử cung.

Trong thời kỳ kinh nguyệt, dịch âm đạo thường tiết ra nhiều hơn, làm cho vùng kín ẩm ướt và có thể gây cảm giác khó chịu. Sau khi kinh nguyệt kết thúc, lượng khí hư tiết ra ít đi và cửa âm đạo có thể trở nên khô ráo do sự thay đổi của hormone estrogen và progesterone. Đây là những biến đổi bình thường của dịch tiết âm đạo trong chu kỳ kinh nguyệt.

Khí hư sinh lý

Khí hư bệnh lý

Khí hư bệnh lý là biểu hiện của các bệnh lý viêm nhiễm âm đạo và có thể có ba loại như sau:

• Khí hư màu trong: Dịch âm đạo có màu trong, trắng, nhầy dính, không có mùi hôi, và có thể có độ nhớt cao hoặc loãng như nước. Đây có thể là dấu hiệu của các bệnh như u xơ tử cung, polyp cổ tử cung, lộ tuyến cổ tử cung, hoặc quá sản nội mạc tử cung do tăng estrogen.
• Khí hư màu vàng: Dịch âm đạo trong, có màu vàng nhạt hoặc loãng, và có thể có váng giống như sữa. Đây có thể là dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến rối loạn tâm lý hoặc rối loạn thần kinh thực vật.
• Khí hư màu đục: Dịch tiết âm đạo có đặc tính đục, có màu xanh và vàng, thường đi kèm với mùi hôi và có thể có bọt hoặc không, phụ thuộc vào tác nhân gây bệnh. Khí hư màu đục có thể là dấu hiệu của sự hiện diện của virus, vi khuẩn, hay ký sinh trùng.

Khí hư bệnh lý

4 Cách vệ sinh vùng kín phòng ngừa khí hư bệnh lý

Sử dụng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ: Chỉ nên vệ sinh vùng kín bên ngoài bằng nước sạch và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ. Tránh sử dụng các dung dịch chứa chất tẩy rửa mạnh hoặc có mùi hương nồng, vì chúng có thể làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo.

• Tránh sử dụng sản phẩm vùng kín có mùi thơm: Sản phẩm vệ sinh vùng kín có mùi thơm có thể gây kích ứng và làm mất cân bằng độ pH trong vùng kín. Hạn chế sử dụng các sản phẩm này và chọn các sản phẩm không mùi hoặc không gây kích ứng.

Cách vệ sinh vùng kín phòng ngừa khí hư bệnh lý

• Chọn quần lót thoáng mát: Quần lót nên được làm từ chất liệu thoáng mát như cotton để giúp hấp thụ và thoát hơi tốt. Tránh mặc quần lót quá chật, bó sát vào cơ thể, vì điều này có thể tạo ra môi trường ẩm ướt và thuận lợi cho vi khuẩn phát triển.
• Giặt sạch quần lót: Quần lót nên được giặt sạch sau mỗi lần sử dụng. Nên giặt riêng quần lót bằng nước giặt chuyên dụng hoặc nước ấm để đảm bảo sạch sẽ và hạn chế vi khuẩn.
• Vệ sinh đúng hướng: Sau khi đi vệ sinh, nên vệ sinh vùng kín từ phía trước ra phía sau để tránh vi khuẩn từ trực tràng xâm nhập vào âm hộ và âm đạo.
• Quan hệ tình dục an toàn: Sử dụng bảo vệ khi có quan hệ tình dục để ngăn chặn lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục.
• Thăm khám định kỳ và kiểm tra khi xuất hiện dấu hiệu bất thường: Quan trọng để thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ mỗi 6 tháng/lần để theo dõi sức khỏe và nhận những khuyến nghị từ bác sĩ. Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như màu sắc, mùi hương, độ nhớt hay triệu chứng khác, bạn nên thăm khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Cách vệ sinh vùng kín phòng ngừa khí hư bệnh lý

5 Một số câu hỏi liên quan

Khí hư ra mỗi ngày có sao không?

Việc cơ thể tiết dịch âm đạo mỗi ngày là một quá trình bình thường và cần thiết để duy trì sự cân bằng và sạch sẽ trong vùng kín. Dịch âm đạo thông thường có thể có một số mức độ ẩm ướt và màu sắc nhất định. Tuy nhiên, nếu có sự thay đổi đáng kể trong mức độ, màu sắc, mùi hương hoặc có triệu chứng kèm theo như ngứa, đau, hoặc rát, có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe. Trong trường hợp này, nên thăm khám bác sĩ phụ khoa để được đánh giá và chẩn đoán chính xác.

Việc điều chỉnh cách vệ sinh cá nhân và chăm sóc vùng kín có thể giúp giảm nguy cơ viêm nhiễm. Điều quan trọng là duy trì vùng kín sạch sẽ và khô ráo, tránh sử dụng các sản phẩm vệ sinh có chất tẩy rửa mạnh hoặc có mùi hương mạnh, và chọn quần lót thoáng mát.

Khí hư ra mỗi ngày có sao không?

Có nên thụt rửa âm đạo để làm sạch khí hư?

Bác sĩ Kiều Lệ Biên - Bác sĩ Trung tâm Sản Phụ khoa BVĐK Tâm Anh TP.HCM không khuyến khích thụt rửa âm đạo vì nó có thể làm mất cân bằng tự nhiên của hệ vi khuẩn trong âm đạo. Âm đạo có một hệ vi sinh tự nhiên bao gồm vi khuẩn "tốt" giúp duy trì môi trường pH cân bằng và ngăn chặn sự phát triển quá mức của vi khuẩn "xấu".

Việc thụt rửa âm đạo có thể gây ra mất cân bằng vi khuẩn và dẫn đến viêm nhiễm, kích ứng và sự tăng phát triển của vi khuẩn gây bệnh. Thay vào đó, vệ sinh bên ngoài bằng nước ấm và dung dịch vệ sinh phụ nữ dịu nhẹ là đủ để duy trì sự sạch sẽ và cân bằng trong vùng kín.

Nếu bạn gặp các triệu chứng không bình thường như mùi hôi, tiết dịch nhiều, thay đổi màu sắc, ngứa, hoặc đau, nên thăm khám bác sĩ để được đánh giá và chẩn đoán đúng. Bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nếu bạn có bất kỳ vấn đề viêm nhiễm nào hoặc triệu chứng không bình thường khác trong vùng kín.

Có nên thụt rửa âm đạo để làm sạch khí hư?

Hy vọng những thông tin trên đây của Tip Hay sẽ giúp bạn hiểu rõ khí hư là gì và những vai trò của khí hư đối với cơ thể con người. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết nhé!

Nguồn: Vinmec.com, tamanhhospital.vn