Cha mẹ nên làm gì để đề phòng bệnh sởi cho trẻ trong mùa đông xuân?

Bệnh sởi thường xảy ra nhiều vào mùa đông xuân, vậy cha mẹ nên làm gì để phòng bệnh sởi cho trẻ vào thời gian này? Cùng tìm hiểu ở bài viết sau nhé.

Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm được đánh giá là một trong những căn bệnh nguy hiểm nhất thế giới. Đặc biệt, Virus sởi có thể xóa sạch bộ nhớ hệ miễn dịch của trẻ, đó cũng chính là lý do vì sao mà khi trẻ được 9 tháng tuổi cha mẹ nhất định phải đưa trẻ đi tiêm chủng.

Bệnh sởi lây lan khi ho và chảy nước mũi, họng, tiếp xúc gần hoặc trực tiếp với các dịch tiết mũi họng của người bệnh. Bệnh sởi có thể lây truyền từ người sang người, trong đó trẻ em chưa được tiêm vắc xin sởi có nguy cơ mắc bệnh sởi cao và các biến chứng. Khi mắc bệnh sởi trẻ sẽ mất hết hệ miễn dịch, ảnh hưởng đến sức khỏe hiện tại cũng như về lâu dài, bài viết sau đây sẽ giúp các bạn hiểu hơn về vấn đề này.

1 Vì sao sởi dễ lây

Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus gây ra, lâu lan từ người sang người qua đường hô hấp và tất cả những người chưa có miễn dịch đều có nguy cơ mắc bệnh. Sởi có xuất hiện các biểu hiện như sốt, phát ban, xuất hiện các hạt nhỏ ở niêm mạc miệng.

Sởi là bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan qua đường hô hấp

Bởi lý do đó, bệnh sởi có tốc độ lây lan rất nhanh, đặc biệt là khi ở trong môi trường khép kín như trường học, nhà trẻ, khu đông dân cư. Khi hít phải các dịch tiết mũi họng của người mắc sởi qua không khí hoặc trực tiếp thì đều có nguy cơ bị virus sởi xâm nhập vào đường hô hấp.

Bệnh sởi có tốc độ lây lan nhanh

Đối với trẻ nhỏ, khi mắc sởi, trẻ có thể bị suy giảm miễn dịch dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy,... Miễn dịch bệnh sởi chỉ có được sau khi đã mắc bệnh, miễn dịch của mẹ truyền cho con trong vòng 6 tháng sau khi ra đời hay cách phổ biến nhất là tiêm vaccine bền vững cho trẻ để phòng bệnh lâu dài.

2 Các biểu hiện nhận biết của bệnh sởi

Bệnh sởi có thời gian ủ bệnh từ 7-21 ngày và các biểu hiện nhận biết bệnh sởi thường bao gồm:

• Trẻ sốt cao trên 39 độ C.
• Chảy nước mắt, sưng mí mắt, mắt có nhiều kèn, viêm màng tiếp hợp.
• Ho khan kéo dài, chảy nước mũi, khàn tiếng, viêm long đường hô hấp và xuất hiện các hạt koplik có màu trắng, nhỏ như đầu đinh trong khoang miệng.
• Phát ban mọc từ đầu, mặt, cổ sau đó đến ngực, lưng, cánh tay và cuối cùng là ở bụng, mông, đùi, chân. Sau đó thì sẽ bớt sốt và hết các nốt ban.

Các biểu hiện nhận biết của bệnh sởi

3 Cách xử trí khi trẻ mắc bệnh sởi

Khi phát hiện trẻ có dấu hiệu mắc bệnh sởi, cha mẹ cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất. Nếu đủ điều kiện để điều kiện để điều trị tại nhà, cha mẹ cần chú ý thực hiện những cách sau:

• Cách ly trẻ mắc bệnh sởi trong không gian riêng, tránh tiếp xúc với trẻ lành bệnh.
• Nếu sốt trên 38,5 độ C thì phải sử dụng thuốc hạ sốt theo chỉ định bác sĩ.
• Vệ sinh cơ thể thường ngày, không cần kiêng tắm, kiêng gió, cắt móng tay sạch sẽ, tránh để cơ thể bị lệnh và giữ môi trường xung quanh thông thoáng.
• Nhỏ mắt bằng nước muối 0.9% 3 lần một ngày.
• Người chăm sóc cần đeo khẩu trang, rửa tay sạch sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Trẻ trên 6 tháng tuổi còn bú mẹ thì vẫn tiếp tục cho bú và kết hợp thêm chế độ ăn dành riêng phù hợp.
• Thức ăn nên được chế biến theo khẩu vị người bệnh, mềm, nấu chín kỹ và chia thành nhiều bữa trong ngày.

Cách xử trí khi trẻ mắc bệnh sởi

Tuy nhiên, cha mẹ cần cấp cứu ngay khi trẻ có các dấu hiệu như:

• Sốt cao liên tục trên 39 độ C.
• Người lờ đờ, mệt mỏi, không chịu ăn uống.
• Khó thở, thở dốc, thở nhanh.
• Phát ban toàn thân mà vẫn sốt.

Các dấu hiệu bệnh sởi cần cấp cứu ngay

4 Lưu ý để dự phòng bệnh sởi cho trẻ trong mùa đông xuân

Vệ sinh cá nhân và môi trường sạch sẽ

Để phòng bệnh sởi cho trẻ trong mùa đông xuân, cha mẹ cần đảm bảo môi trường sống xung quanh luôn sạch sẽ, gọn gàng, giữ ấm nhà cửa. Những vật dụng như bàn ghế, đồ chơi,... phải được lau dọn bằng xà phòng hoặc chất tẩy rửa thông thường. Đồng thời giúp trẻ đảm bảo vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên và vệ sinh tai, mũi, họng hằng ngày.

Vệ sinh cá nhân và môi trường sạch sẽ

Ăn uống đủ chất, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng

Để tăng thêm sức đề kháng cho con, cha mẹ hãy xây dựng chế độ ăn hợp lý, đảm bảo cung cấp đủ các chất dinh dưỡng cần thiết trong bữa ăn của con. Trẻ cần bú mẹ trong 6 tháng đầu đời và ăn dặm đúng độ tuổi. Tập trung bổ sung các thức ăn giàu protein, axit béo, vitamin và khoáng chất từ các loại rau và trái cây cho trẻ đồng thời cho trẻ vận động ngoài trời thường xuyên để tăng thể lực và sức đề kháng.

Ăn uống đủ chất, đảm bảo đủ chất dinh dưỡng

Phát hiện bệnh sớm đảm bảo cách ly

Trong giai đoạn đông xuân dễ lây lan bệnh, cha mẹ nên hạn chế cho trẻ đến nơi đông người và tránh tiếp xúc với trẻ có nghi ngờ mắc bệnh. Nếu phát hiện trẻ có dấu hiệu của bệnh sởi thì nhanh chóng cách lý ngay lập tức, báo đến các cơ sở y tế gần nhất. Sau đó thực hiện các biện pháp điều trị, xử lý tạm thời cho trẻ, tránh để bệnh lây lan.

Theo một số nghiên cứu trước khi trẻ mắc bệnh sởi thì trong máu của trẻ vốn có kháng thể để chống lại mầm bệnh. Tuy nhiên sau khi trẻ bị sởi thì sẽ mất đi 20% kháng thể đó thậm chí có trẻ mất đi 70% kháng thể để chống lại những virus đã từng nhiễm trước đó. Bệnh sởi còn gây nên những căn bệnh nguy hiểm như nhiễm trùng tai, tổn thương não, thậm chí khiến hàng trăm nghìn người bị tử vong mỗi năm.

Tiến sĩ Nguyễn Hồng Vũ (Viện Nghiên cứu ung thư, City of Hope, California, USA) giải thích cụ thể như sau: "Nói một cách dễ hiểu hơn, khi một đứa trẻ sinh ra và lớn lên, trong giai đoạn đầu đời chúng mắc khá nhiều bệnh và cơ thể của chúng sau mỗi lần mắc bệnh lại học được một bài học "làm sao để chiến đấu với mầm bệnh đó".

Các bài học này được lưu lại cẩn thận trong những cuốn sách, để mỗi khi những tác nhân gây bệnh đó nhiễm lần nữa thì chúng sẽ phản ứng đánh trả rất nhanh vì đã ghi nhớ loại kẻ thù đó phải đánh như thế nào cho hiệu quả! Cứ thế mà từ từ đứa trẻ lớn lên thì các kinh nghiệm chiến đấu bệnh tật ngày càng nhiều, các quyển sách ghi "bí kíp" ngày càng dày hơn.

Tuy nhiên, khi nhiễm bệnh sởi, virus sởi sẽ đốt các quyển bí kíp đó, nhẹ thì mất 20%, nặng thì 70%... Sau cơn bệnh sởi đi qua thì cơ thể sẽ trở nên yếu ớt vì đã mất kinh nghiệm chống chọi với các căn bệnh mà đứa trẻ đã từng dễ dàng đánh thắng! Ví dụ, nếu một đứa trẻ bị quai bị trước khi bị sởi, chúng có thể dễ bị quai bị trở lại!".

Theo nghiên cứu được thực hiện trong một nhóm trẻ em độ tuổi từ 4-17 tuổi tại 3 trường học ở Hà Lan chưa tiêm vắc xin phòng ngừa sởi. Thì kết quả cho thấy, sau khi trẻ bị mắc bệnh sởi hệ miễn dịch của trẻ sẽ quay trở về trạng thái như trẻ sơ sinh bởi hệ miễn dịch không còn nhớ được những căn bệnh từng mắc phải trước đó.

Giáo sư Stephen Elledge (Trường Y Harvard, người tham gia nghiên cứu), cho biết: "Chúng tôi nhận thấy virus sởi gây tổn hại tới hệ thống miễn dịch. Mối đe dọa từ virus sởi đối với con người còn lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta từng tưởng tượng".

Nhất định phải tiêm vắc xin phòng sởi khi trẻ 9 tháng tuổi

Theo tổ chức Y tế thế giới khuyến cáo, đối với vùng bệnh lưu hành thì nên tiêm mũi sởi khi trẻ 9 tháng tuổi, còn vùng ít xảy ra bệnh thì tiêm vắc xin kết hợp khi trẻ 12 tháng tuổi, thậm chí có những vùng dịch bác sĩ có thể chỉ định cho trẻ tiêm mũi sởi đơn khi trẻ được 6 tháng tuổi.

Muốn phòng bệnh sởi cho trẻ tốt nhất cha mẹ nên tiêm vắc xin. Tại Việt Nam hiện nay đang có 2 loại vắc xin phòng bệnh sởi là vắc xin sởi đơn và vắc xin phối hợp sởi - quai bị - rubella:

Vắc xin sởi đơn gồm 2 mũi: Mũi 1 sẽ tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi trở lên còn mũi 2 là tiêm nhắc lại lúc trẻ được 18 tháng tuổi (Loại vắc xin này nằm trong chương trình tiêm chủng mở rộng).

Vắc xin phối hợp sởi - quai bị - rubella (MMR) gồm 2 mũi: Mũi 1 sẽ tiêm cho trẻ 12 - 15 tháng tuổi và Mũi 2 là tiêm nhắc lại sau 2 - 5 năm (Loại vắc xin này chỉ có trong chương trình tiêm chủng dịch vụ).

Bệnh sởi là bệnh nguy hiểm gây hại nhiều đến sức khỏe của bé vì sự an toàn của con mình bạn hãy tiêm phòng đầy đủ cho bé để bé luôn được an toàn, khỏe mạnh.