Cây ngải tiên - loại thảo dược quý và công dụng chữa bệnh cực hay
Cây ngải tiên - loài hoa biểu tượng của đất nước Cuba được biết đến như một loại thảo dược quý và có công dụng chữa nhiều bệnh rất hay.
Cây ngải tiên được sử dụng trong rất nhiều bài thuốc Đông y bởi những công dụng tuyệt vời từ các bộ phận của cây đem lại. Dưới đây là những công dụng của cây ngải tiên mà Tip Hay sẽ giới thiệu đến bạn.
1
Giới thiệu về cây ngải tiên
Tên gọi của cây ngải tiên
Cây ngải tiên có những tên gọi khác là cây bạch điệp, cây bạch yến, cỏ tai cọp, sa nhơn, bobo hay cây sẹ theo cách gọi của người Dao vùng Tả Phìn Hồ. Tên khoa học của cây ngải tiên là Hedychium coronarium Koenig và thuộc họ gừng (Zingiberaceae).
Nguồn gốc và phân bố địa lý
Cây ngải tiên có xuất xứ từ các vùng nhiệt đới châu Á bởi nó là loài cây ưa ẩm, phát triển tốt ở những nơi có khí hậu mát mẻ. Vì vậy, cây ngải tiên thường phân bổ và được tìm thấy nhiều nhất ở các nước như Ấn Độ, phía nam Trung Quốc, Malaysia, Úc và Việt Nam.
Ở Việt Nam, cây ngải tiên thường được trồng ở các tỉnh Lào Cai, Lai Châu, Hà Giang, Phú Thọ, Bắc Cạn… nơi có những vùng núi cao từ 1400 mét đến 1800 mét.
Đặc điểm của cây ngải tiên
Đặc điểm hình thái của cây ngải tiên
Cây ngải tiên cũng có hình dáng tương tự như các loại thuộc họ gừng khác, đặc biệt là cây gừng ta. Nhưng ta có thể phân biệt cây ngải tiên với các loại họ gừng khác từ các đặc điểm của thân, lá, hoa, quả và rễ của cây ngải tiên.
- Thân cây: Cây ngải tiên có thể cao lên tới 1.5 mét, thuộc loại cây thân thảo có thân xốp và được bao bọc bởi các bẹ lá xanh dài.
- Lá cây: Lá cây có màu xanh, không có cuống, rộng khoảng 10cm và dài khoảng 40cm, hình dải mũi mác và mọc xen kẽ nhau trên thân, mặt trên lá nhẵn bóng còn mặt dưới có những lông nhỏ.
- Hoa: Cây ngải tiên mọc hoa màu trắng thành từng cụm ở phần ngọn cây, hoa có bốn cánh xòe ra như những cánh bướm rất đẹp. Ở giữa hoa sẽ thấy những nhụy hoa, một hoa có khoảng 1-2 nhụy. Đài hoa không có răng cưa, giống với tràng hoa có dạng ống dài, nhị hoa màu trắng.
- Quả: Quả của cây ngải tiên có màu vàng sậm khi chín.
- Rễ (củ): Củ cây ngải tiên nhỏ có vị cay và thơm, màu trắng, nhiều nhánh và nhìn giống như củ riềng.
Phân loại cây ngải tiên
- Cây ngải tiên trắng (cây bạch điệp): Đây là loại cây được sử dụng phổ biến nhất trong các bài thuốc để chữa bệnh.
- Cây ngải tiên hoa đỏ: Là cây ngải tiên có hoa màu đỏ, sống ở những nơi có vùng núi cao vừa khoảng 500 mét đến 600 mét như Hòa Bình…
- Cây ngải tiên hoa vàng: Cây có hoa màu vàng, thân và rễ màu đỏ, được tìm thấy nhiều ở các vùng núi phía Bắc nước ta.
- Cây ngải tiên lông hoa trắng: Mọc nhiều ở các tỉnh Tây Nguyên như Lâm Đồng và Kon Tum.
- Cây ngải tiên lá bắc rộng: Cây có lá to hơn nhiều so với các loại khác, tìm thấy nhiều ở Sa Pa và có hình dáng rất giống với cây bạch điệp.
2
Công dụng của cây ngải tiên trong y học
Theo Ths.Bs. Bá Thị Châm của Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam cho biết. trong thân, rễ và hoa của cây ngải tiên là những bộ phận được sử dụng nhiều nhất để làm thuốc trong y học, có các công dụng sau:
- Thân rễ và quả cây ngải tiên có tác dụng chữa đau bụng lạnh, đầy chướng bụng, tiêu hóa kém, viêm lợi, viêm amidan. Nước được ép từ thân rễ và quả cây chữa hôi miệng, cảm sốt, đau nhức người, phong thấp, nhức mỏi gân xương. Có thể uống và đắp thân rễ cây tươi để trị rắn cắn, các tổn thương do va chạm.
- Hoa được sử dụng để chiết xuất tinh dầu, có giá trị cao trong hương liệu.
- Rễ tươi chứa eucalyptol, là chất thường được sử dụng như một loại thuốc trừ sâu và xua đuổi côn trùng.
- Quả cây ngải tiên được dùng để trị chứng dạ dày, chướng bụng, ăn uống không tiêu.
3
Các bài thuốc chữa bệnh từ cây ngải tiên
Chữa viêm đại tràng
Sử dụng cây ngải tiên để điều trị bệnh viêm đại tràng với liều lượng như sau:
Sắc 6gr - 12gr thân rễ cây ngải tiên khô cùng với 500ml nước, đun để lửa nhỏ cho đến khi còn 200ml nước thuốc.
Sử dụng để uống hằng ngày trong 2-3 tháng.
Điều trị viêm lợi, viêm amidan, hôi miệng
Tinh dầu có trong cây ngải tiên có tác dụng chữa các bệnh về tai - mũi - họng và hôi miệng:
Rửa sạch và thái nhỏ phần thân và rễ của cây để sắc cùng với nước.
Nước thuốc nấu được lấy dùng để súc miệng hàng ngày, ngậm nước thuốc trong cổ họng và súc họng 5 phút khi súc miệng.
Hơi thở sẽ luôn thơm tho nếu sử dụng cách này để súc miệng và sau 1 tuần tình trạng viêm lợi, viêm amidan sẽ giảm rất nhanh.
Chữa bệnh xương khớp
Sử dụng các bài thuốc sau để chữa trị xương khớp, ngăn ngừa để bệnh xương khớp chuyển biến nặng hoặc thành bệnh mãn tính:
Ngâm rượu
- Ngâm 20gr thân và củ cây ngải tiên khô với rượu khoảng 1 tháng.
- Uống một chén nhỏ rượu thuốc mỗi ngày sẽ làm giảm các triệu chứng của nhức mỏi xương khớp.
Sắc nước uống
- Lấy thân và rễ của cây ngải tiên, sau đó sắc với nước và uống từ 2-3 lần một ngày.
- Sử dụng nước sắc hàng ngày trong 10-20 ngày sẽ thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm.
- Cách sắc nước khác là pha 2 muỗng cà phê bột thân, rễ cây ngải tiên với 1 cốc nước lọc để dùng uống hàng ngày.
Lưu ý: Các bài thuốc trên chỉ mang lại hiệu quả cao với các triệu chứng bệnh còn nhẹ và nên sử dụng trong thời gian dài, còn với các tình trạng bệnh nặng chỉ có tác dụng hỗ trợ.
Trị bệnh về tiêu hóa
Các bài thuốc thường được sử dụng để điều trị là:
- Phơi khô thân rễ cây ngải tiên rồi lấy 6 -12g đem sắc với 500ml nước, sắc đến khi lượng nước thuốc còn lại một nửa thì uống được, dùng để uống hằng ngày.
- Tán mịn thân rễ phơi khô thành bột rồi pha với nước sôi, uống nhiều lần trong ngày.
- Dùng thân rễ ngải tiên khô, ý dĩ và hoài sơn với tỷ lệ bằng nhau. Sau đó đem sắc với nước rồi uống hàng ngày để trị bệnh.
Kết hợp uống thuốc với chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để đem lại hiệu quả cao.
Giảm sốt bằng cây ngải tiên
Hạ sốt nhanh chóng từ cây ngải tiên bằng các cách sau:
-
Cách 1 Giã nát thân và lá ngải tiên tươi, lá ngải cứu tươi mỗi loại 1 nắm nhỏ và 1 củ hành. Sau đó bọc vào khăn sạch và đắp lên trán.
-
Cách 2 Giã nát thân, rễ ngải tiên cùng củ hành, thì là với liều lượng bằng nhau rồi bọc vào vải mỏng để đắp lên trán. Thực hiện đắp thuốc thường xuyên giúp giảm nhiệt độ nhanh chóng.
Giảm chấn thương và điều trị rắn cắn
Sử dụng cây ngải tiên để điều trị vết thương do rắn cắn như sau:
- Lấy rễ tươi của cây ngải tiên, sau đó đem giã nát rồi tách riêng phần bã và phần thuốc.
- Sau khi sơ cứu vết thương thì dùng bã thuốc đắp lên và dùng gạc băng bó lại.
- Phần nước thuốc còn lại dùng để uống. Áp dụng từ 2 – 3 lần vết thương sẽ nhanh liền và có thể loại hết độc tố ra khỏi cơ thể.
4
Những lưu ý khi sử dụng cây ngải tiên chữa bệnh
Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây ngải tiên
- Dù cây ngải tiên có rất nhiều tác dụng trong việc chữa bệnh nhưng khi sử dụng nó cũng cần phải lưu ý những điều sau:
- Khi điều trị bệnh bằng bài thuốc này không nên kết hợp chung với nhiều loại thuốc, vì có thể bị tương tác với các loại thuốc khác.
- Thuốc phải sử dụng kiên trì trong thời gian nhất định mới có tác dụng thấy rõ.
- Vì cây ngải tiên có hình dáng rất giống với các cây họ gừng khác nên trước khi sử dụng làm thuốc phải xác định chính xác đó là cây ngải tiên.
- Ngưng sử dụng và đến gặp bác sĩ để giải quyết kịp thời nếu cơ thể nhận thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào trong quá trình sử dụng thuốc.
5
Mua cây hoa ngải tiên ở đâu và giá bao nhiêu?
Cây ngải tiên được sử dụng phổ biến trong bài thuốc Đông y, do đó rất dễ tìm được cây hoa ngải tiên trong những hàng thuốc đông dược, phòng khám Đông y hay phòng chẩn trị y học cổ truyền…
Trên thị trường hiện nay bán cây ngải tiên khô có giá dao động từ 250.000 đồng đến 300.000 đồng/1kg sấy khô.
Bạn lưu ý nên chọn những địa chỉ bán cây ngải tiên có uy tín và lựa chọn những sản phẩm có mùi thơm đặc trưng của cây, không bị ẩm mốc để đảm bảo chất lượng nhé.
Tip Hay đã giúp bạn tìm hiểu được công dụng và các bài thuốc chữa bệnh cực hay từ loài thảo dược quý - cây ngải tiên, hãy sử dụng cây ngải tiên đúng cách nhé.
Nguồn: suckhoedoisong