Cảnh báo loại 'hóa chất vĩnh cửu' độc hại có ở khắp mọi nơi đe dọa sức khỏe
“Hóa chất vĩnh cửu” là hóa chất độc hại, gây nên một số bệnh nguy hiểm như ung thư. Cùng tìm hiểu về ‘hóa chất vĩnh cửu’ và biện pháp để hạn chế chúng.
Hiện nay, “hóa chất vĩnh cửu” được sử dụng rất nhiều trong các sản phẩm gia dụng. Việc sử dụng những chất này trong một thời gian dài sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Hãy cùng Tip Hay tìm hiểu chi tiết về loại hóa chất này cũng như biện pháp hạn chế tiêu thụ chúng nhé!
1
"Hóa chất vĩnh cửu" là chất gì?
"Hóa chất vĩnh cửu" (PFAS) là các hóa chất nhân tạo được sử dụng trong rất nhiều sản phẩm gia dụng và công nghiệp, chúng có thời gian phân hủy rất chậm và có thể tích tụ trong môi trường, cơ thể con người. PFAS bao gồm các hợp chất không phân hủy sinh học (non-biodegradable compounds) như: GenX, PFOS và PFOA.
Các hợp chất này đã bắt đầu được đưa vào sản xuất các sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng từ những năm 1950. Một số sản phẩm phổ biến như: Bọt chữa cháy, các sản phẩm chống thấm nước/nhiệt, chảo chống dính, lớp phủ kim loại, sơn, các loại sáp, sản phẩm tẩy rửa, bao bì thực phẩm,... và vô số những sản phẩm khác.
2
Tác hại của "hóa chất vĩnh cửu"
Các nhà nghiên cứu của Trường Y Keck, USC đã phát hiện ra rằng trẻ em và thanh niên tiếp xúc với PFAS sẽ làm thay đổi một vài quá trình trao đổi chất quan trọng trong cơ thể (điển hình là quá trình chuyển hóa chất béo và axit amin). Sự gián đoạn này có thể dẫn đến nguy cơ mắc rất nhiều các bệnh về tim mạch, chuyển hóa chất và thậm chí là nhiều loại ung thư.
Theo tạp chí Environmental Health Perspectives, việc tiếp xúc với “hóa chất vĩnh cửu” cũng có thể làm chậm quá trình phát triển sinh học của trẻ, đặc biệt là các chức năng của tuyến giáp. Do tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong quá trình tăng trưởng và trao đổi chất nên khi nó bị tổn thương, bé sẽ chậm phát triển và dễ mắc các bệnh tiểu đường, tim mạch và ung thư.
Theo thống kê từ Trung tâm kiểm soát dịch bệnh, PFAS đã trở nên phổ biến đến mức có 95% - 100% người có chứa nó trong máu. Một số nguyên cứu cũng cho thấy “hóa chất vĩnh cửu” có thể làm hệ thống miễn dịch bị suy giảm và gây ra một số phản ứng với các loại vacxin.
Không chỉ vậy, hợp chất độc hại PFAS còn có thể gây ảnh hưởng đến các hệ thống sinh sản bởi một số căn bệnh như ung thư tinh hoàn và giảm khả năng sinh sản.
3
"Hóa chất vĩnh cửu" PFAS có ở đâu?
"Hóa chất vĩnh cửu" PFAS có ở khắp mọi nơi trên thế giới. Theo trang The Guardian, khoảng 60% các mặt hàng dệt may chống thấm nước hoặc chống vết bẩn dành cho trẻ em đều có chứa PFAS. Thậm chí hợp chất độc hại này còn được tìm thấy trong một số sản phẩm được gắn mác “Thân thiện với môi trường”.
Ngoài ra, trong các sản phẩm gia dụng hằng ngày như chảo chống dính, bọc ni lông, các hộp, chai, ly nhựa dùng 1 lần,... đều có “hóa chất vĩnh cửu”. Gần đây, PFAS còn được các nhà nghiên cứu phát hiện có trong nước mưa và đặc biệt là trong tất cả nguồn cung cấp nước chính tại Mỹ.
4
Biện pháp hạn chế tiêu thụ PFAS
PFAS xuất hiện quá tràn lan trên thị trường nên chúng ta rất khó để tránh xa những sản phẩm có chứa PFAS cũng như xác định mức độ và nguồn phơi nhiễm.
Tất cả sự hiện diện của PFAS đều không thể phân hủy và tồn tại rất lâu trong môi trường. Do đó, cần phải có những biện pháp hạn chế tiêu thụ hóa chất độc hại này. Cụ thể hơn, trong thời gian gần đây, Liên minh châu Âu (EU) đã bắt đầu xem xét và đưa ra đề xuất về việc cấm sử dụng các loại "hóa chất vĩnh cửu" trong sản xuất vì những tác hại của nó.
Ngoài ra, 5 quốc gia gồm Đức, Hà Lan, Đan Mạch, Thụy Điển, Na Uy cũng đã tuyên bố rằng họ đã và đang hợp tác để soạn thảo, hoàn thiện đề xuất trên. Các nước này cũng nhấn mạnh, lệnh cấm PFAS sẽ làm giảm lượng PFAS trong môi trường trong thời gian dài và tạo ra các sản phẩm và quy trình an toàn hơn cho con người.
Vậy là Bách Hóa XANH đã giới thiệu cho bạn về khái niệm, tác hại của “hóa chất vĩnh cửu”. Hy vọng những thông tin trên sẽ mang đến kiến thức bổ ích cho bạn. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!
Nguồn: Báo Phụ nữ Việt Nam