Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì? Biểu hiện và cách phòng ngừa
Gan nhiễm mỡ không do rượu là căn bệnh phổ biến ở các nước trên thế giới. Vậy bệnh này ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ? Hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu nhé!
Trong giai đoạn từ năm 2000 trở đi, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu bắt đầu được chú ý nhiều hơn. Bệnh thường không có biểu hiện rõ rệt trong giai đoạn đầu, nhưng lại có nguy cơ làm suy giảm sức khỏe nghiêm trọng ở những người khoẻ mạnh. Hãy cùng Bách hoá XANH tìm hiểu rõ hơn về biểu hiện và cách phòng ngừa bệnh lý này nhé!
1
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu có tên tiếng anh là Non-Alcoholic Fatty Liver Disease (NAFLD). Thuật ngữ này diễn tả tình trạng tích tụ chất béo trong gan ở những người ít hoặc không dùng rượu và bia.
Khi mắc bệnh, lượng chất béo thường chiếm 5 - 10% trọng lượng của gan và có thể tiến triển thành viêm gan, xơ gan hoặc ung thư gan. Đồng thời, căn bệnh này còn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng khác như tiểu đường, tim mạch, tăng huyết áp, bệnh thận,...
Bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu là gì?
2
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
Trong giới y học nói chung, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa xác định được nguyên nhân rõ ràng. Một số tình trạng sức khoẻ dễ dẫn đến NAFLD điển hình như:
- Thừa cân, béo phì
- Lượng đường trong máu cao, đái tháo đường hoặc đái tháo đường type 2
- Kháng insulin, đặc biệt là tăng triglyceride máu
- Người bị rối loạn chuyển hoá
- Phụ nữ mắc hội chứng buồng trứng đa nang
- Người mắc chứng ngưng thở khi ngủ
- Người bị suy giáp, suy tuyến yên
Nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu
3
Biểu hiện của gan nhiễm mỡ không do rượu
Theo nghiên cứu của PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Vân - Nguyên Trưởng khoa Tiêu Hoá tại Bệnh viện Bạch Mai cho biết bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu thường không gây ra triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu. Khoảng 20% những người bị viêm gan nhiễm mỡ không do rượu có nguy cơ tiến triển đến xơ gan hoặc NASH (hoại tử xương). Bệnh có thể nhận thấy một số các triệu chứng như:
- Gan to, đau vùng bụng bên phải
- Mệt mỏi, suy nhược cơ thể
- Giảm cân đột ngột
- Cổ trướng (báng bụng)
- Giãn mạch dưới da
- Vàng da, vàng mắt
- Lòng bàn tay đỏ rực
- Giảm trí nhớ, thay đổi tính cách
- Sưng phù ở cẳng chân, bàn chân, mắt cá chân, vú to ở nam giới
Biểu hiện của gan nhiễm mỡ không do rượu
4
Đối tượng dễ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu
Tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu chiếm khoảng 25% dân số trên thế giới. Bởi bệnh này xuất phát chủ yếu từ những người thừa cân, béo phì, người béo bụng hoặc rối loạn chuyển hoá. Những người có độ tuổi từ 40 - 50 tuổi thường rất dễ mắc bệnh này.
Đối tượng dễ mắc gan nhiễm mỡ không do rượu
Ngoài ra, khoảng 1/3 - 2/3 bệnh nhân mắc đái tháo đường type 2 có mối tương quan 2 chiều với bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Đối với phụ nữ gặp phải các vấn đề về nội tiết tố như suy giáp, suy tuyến yên,... hoặc hội chứng buồng trứng đa nang cũng có nguy cơ cao mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu.
5
Cách điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu
Hiện nay, bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu chưa có thuốc đặc trị. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu đã tiến hành xem xét một vài hợp chất tự nhiên để hỗ trợ điều trị bệnh này tốt hơn. Vitamin E và vitamin C được xem là chất chống oxy hóa giúp ức chế sự phát triển của thoái hoá mỡ gan.
Để việc điều trị diễn ra tích cực hơn, bạn cần thực hiện các xét nghiệm để chẩn đoán chuẩn hơn, cũng như xác định mức độ nghiêm trọng của bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu. Bạn cần:
- Xét nghiệm máu
- Siêu âm bụng tổng quát
- Xét nghiệm cận lâm sàng không xâm lấn
- Sinh thiết gan
Cách điều trị gan nhiễm mỡ không do rượu
Người mắc được khuyến nghị giảm lượng calo trong khẩu phần ăn, tăng cường rau, củ quả, trái cây và thay thế chất béo bão hòa bằng các chất béo không bão hòa có trong cá, dầu ô liu, các loại hạt. Bạn nên cố gắng duy trì tập thể dục ít nhất là 30 phút hầu hết các ngày trong tuần.
Đối với những người đang ở giai đoạn xơ gan tiến triển, khiến gan không còn khả năng hoạt động, ghép gan sẽ là lựa chọn điều trị duy nhất cho người bệnh.
6
Cách phòng ngừa gan nhiễm mỡ không do rượu
Cách kiểm soát tốt nhất dành cho người bị gan nhiễm mỡ không do rượu là điều chỉnh chế độ ăn uống lành mạnh và tập luyện thể dục hợp lý. Việc giảm 10% trọng lượng cơ thể sẽ giúp loại bỏ bớt chất béo khỏi gan. Khi đó, bạn có thể ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm của bệnh này.
Lên kế hoạch tập luyện ít nhất 30 phút/ ngày
Bạn nên hạn chế các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, thực phẩm và đồ uống có hàm lượng fructose cao, thực phẩm giàu cholesterol, rượu bia, chất kích thích. Nếu chưa quen với việc tập thể dục thường xuyên, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ và bắt đầu từ những bài tập đơn giản nhất.
Hạn chế thực phẩm không lành mạnh
Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường, cần thực hiện đúng chỉ định của bác sĩ và giám sát chặt chẽ lượng đường trong máu. Bạn nên kiểm tra sức khỏe định kỳ 1 – 2 lần/ năm để phát hiện bệnh và điều trị sớm. Hãy bảo vệ gan bằng cách không uống rượu và tránh dùng các thuốc gây độc với gan.
Trên đây là thông tin hữu ích về bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu mà Tip Hay muốn chia sẻ đến bạn. Hãy tham khảo và điều chỉnh chế độ sinh hoạt phù hợp để ngăn ngừa căn bệnh này nhé!
Nguồn: Báo Sức khoẻ & Đời sống, Tâm Anh Hospital